wat gebeurt er als een kind vermist raakt?

Gister werd het internet overspoeld met een AMBER Alert van twee vermiste kinderen uit Dalfsen. Vandaag werd bekendgemaakt dat de kinderen in goede gezondheid zijn aangetroffen in België, zo’n 24 uur na het eerste bericht over hun vermissing. Het AMBER Alert is weer ingetrokken, maar maakt terecht altijd veel indruk op de samenleving.

Wanneer een AMBER Alert wordt afgegeven, weet je namelijk dat er iets serieus aan de hand is. Maar waarom gebeurt dat niet bij elke vermissing? Hoe werkt het precies en wie beslist erover?

Wat is een AMBER Alert precies?

Een AMBER Alert is een soort landelijk noodalarm dat wordt ingezet bij de meest ernstige en spoedeisende kindervermissingen. Het is erop gericht om binnen enkele minuten miljoenen mensen te bereiken. Dat kan cruciaal zijn, want bij een ontvoering of een situatie waarin een kind direct gevaar loopt, telt elke seconde.

Begonnen in de VS

De naam ‘AMBER’ komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten, en is een eerbetoon aan Amber Hagerman, een 9-jarig meisje uit Texas dat in 1996 werd ontvoerd en later dood werd teruggevonden. Haar zaak schokte het land en leidde tot een oproep van haar ouders om in het vervolg sneller en effectiever te reageren bij kindervermissingen.

Het systeem werd al snel opgezet, en de naam kreeg een dubbele betekenis. AMBER ging staan voor America’s Missing: Broadcast Emergency Response.

Het systeem werd in Nederland in 2008 ingevoerd en is sindsdien meerdere keren succesvol gebruikt. Denk aan kinderen die binnen uren werden teruggevonden dankzij een alerte voorbijganger of een tip van iemand die het kind herkende na het zien van het bericht.

Wanneer gaat een AMBER Alert uit?

Een AMBER Alert wordt alleen geactiveerd als aan vier strikte voorwaarden is voldaan. Het gaat om een vermist kind dat jonger is dan 18 jaar, waarbij sprake is van een levensbedreigende situatie, denk aan een ontvoering of een ernstig medisch risico. 

Daarnaast moet er voldoende informatie beschikbaar zijn om het publiek in te schakelen, zoals een recente foto, een duidelijk signalement of een kenteken. Tot slot moet het inzetten van het publiek daadwerkelijk kunnen bijdragen aan het opsporen van het kind. Pas als aan al deze voorwaarden wordt voldaan, besluit de politie tot het uitgeven van een AMBER Alert.

Waarom zie je dan niet altijd een alert?

Dit betekent dus: niet elke vermissing, hoe zorgwekkend ook, leidt tot een AMBER Alert. Het systeem is bewust gereserveerd voor acute situaties waarbij directe actie van het publiek het verschil kan maken.

Dat roept regelmatig vragen op, bijvoorbeeld bij nieuws over een vermist kind waarbij geen AMBER Alert wordt uitgegeven. Dat betekent niet dat er niets gebeurt, integendeel. De politie onderzoekt iedere vermissing serieus, maar niet elke zaak past binnen de AMBER-criteria.

Stel: een kind is weggelopen van huis, maar er zijn geen signalen van acuut gevaar. Of er is te weinig informatie beschikbaar om het publiek effectief in te schakelen. In dat soort gevallen kiest de politie vaak voor andere middelen, zoals Burgernet of een bericht op sociale media.

Zo blijft een AMBER Alert iets wat opvalt en serieus wordt genomen en voorkom je dat mensen het wegklikken omdat ze denken dat het een loos alarm is.

Wat is het verschil met Burgernet?

Daarom krijg je soms wel bericht van Burgernet, en geen AMBER Alert. Het verschil zit vooral in de ernst en reikwijdte. Burgernet is vooral bedoeld voor lokale vermissingen of verdachten, zoals een kind dat verdwaald is of een oudere met dementie. Het bericht wordt naar mensen in de directe omgeving gestuurd. AMBER Alert daarentegen is landelijk en bedoeld voor levensbedreigende situaties.

Burgernet wordt tientallen keren per dag ingezet. AMBER Alerts hooguit enkele keren per jaar.

Wat gebeurt er als het alarm afgaat?

Als de politie besluit een AMBER Alert te activeren, wordt binnen enkele minuten een uitgebreide waarschuwingsketen in gang gezet. Dankzij afspraken met media, vervoersbedrijven, techbedrijven en adverteerders wordt het bericht razendsnel verspreid via allerlei kanalen. 

Je ziet de alert verschijnen op digitale reclameborden langs snelwegen en in winkelstraten, op nieuwswebsites en in apps, via sociale media, op radio en televisie, via pushberichten of sms op je telefoon, en zelfs op schermen in het openbaar vervoer, op stations en bij tankstations. In korte tijd ziet een groot deel van Nederland het gezicht van het vermiste kind en dat kan van levensbelang zijn. Het is dan ook regelmatig een oplettende voorbijganger of burger die de doorslaggevende tip geeft aan de politie.

Volgens de organisatie achter AMBER Alert Nederland is het systeem in 94 procent van de gevallen effectief. Kinderen worden sneller opgespoord, soms zelfs binnen een paar uur. En dat is mede te danken aan de oplettendheid van het publiek.

Meer weten of zelf helpen?

Je kunt je aanmelden om meldingen te ontvangen via de website van AMBER Alert. Ook Burgernet heeft een app waarmee je direct mee kunt zoeken bij lokale vermissingen.

Prijzen parkeerapp EasyPark gaan fors stijgen, wat zijn alternatieven?

Vuurwerkverbod lijkt aanstaande, nog wel wat haken en ogen

Reacties