Ziekenhuizen steigeren van strengere normen kankeroperaties

De normen voor kankeroperaties worden aangescherpt en dat betekent dat sommige ziekenhuizen bepaalde kankeroperaties ‘kwijtraken’. En daar blijken vooral medici en ziekenhuizen van te gaan steigeren. Het treurige is dat het belang van de kankerpatiënt maar een beperkte rol speelt.

1 op de 2 Nederlanders krijgt kanker, blijkt uit de laatste cijfers. Zo is bijvoorbeeld dit de snelst toenemende kankervorm en krijgt 1 op de 7 vrouwen borstkanker. Eerder sprak Metro met radioloog Sofie De Vuysere, die zelf ook borstkanker kreeg.

Niet gek dat de kankerzorg momenteel enorm piekt. De kosten voor kankerzorg stegen aanzienlijk en er blijkt een tekort aan chemokuren te zijn. Overigens klinkt er de laatste tijd ook vaker kritiek op de rol van de farmaceutische industrie omtrent kankerbehandeling. Zo sprak eerder chirurg en hoogleraar Casper van Eijck zich kritisch uit en pleitte hij voor een chemo-taks. En het AVL-ziekenhuis probeert een kankerbehandeling te ontwikkelen zonder tussenkomst van de farmaceutische industrie.

Strengere normen voor kankeroperaties

Follow the Money belicht in hun dossier Macht van de Medici de soms omstreden situaties rondom ziekenhuizen en de zorg. In dat dossier sprak ook voormalig arts Jim Reekers over zijn boek De Medische Omerta, over horen, zien en zwijgen in het zorgstelsel, over onder meer de industrie en verdienmodellen in de medische wereld.  FTM schrijft dit keer over documenten (maar liefst 750 pagina’s) die zij in in handen kregen over een strijd tussen medische specialisten en ziekenhuizen over bepaalde kankeroperaties. Het treurige is dat het belang van de patiënten maar een beperkte rol blijkt te spelen.

Het afgelopen jaar werd er namelijk druk onderhandeld tussen medisch specialisten en ziekenhuizen over kankeroperaties. De onderhandelkwestie? Strengere kwaliteitseisen. Ziekenhuizen moeten zich namelijk houden aan zogenoemde ‘volumenormen’ voor kankeroperaties. Medici veroorzaken minder complicaties als ze een ingreep vaak genoeg uitvoeren. Maar dat betekent dat straks niet alle ziekenhuizen meer alle operaties kunnen en mogen uitvoeren.

Gespecialiseerde kankerzorg in ziekenhuizen

Dat betekent dus dat ziekenhuizen dit soort ingrepen ‘kwijtraken’ en daar zijn medici helemaal niet blij mee. Waarom? Het betekent minder inkomsten, uitloop van personeel en eventueel afdelingen die gesloten worden. En hoewel die volumenorm in het belang van patiënten lijkt, wegen de zakelijke belangen van de ziekenhuizen zwaarder.

Vanaf 1 januari 2027 moeten ziekenhuizen jaarlijks, vanuit deze volumenorm, een minimum aantal ingrepen uitvoeren. Bij kankerzorg gaat dat om operaties aan de longen, slokdarm, maag, nieren en alvleesklier. 

Voorstanders van deze ‘expertzorg’ zien vooral voordelen voor patiënten. Irene Dingemans van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) vertelt tegen FTM dat kankerpatiënten hierdoor bij gespecialiseerde ziekenhuizen terechtkomen die zich toeleggen op een specifieke kankersoort.

Ziekenhuizen eisen tegenbod als ze operatie kwijtraken

Aan zeven zorgregio’s de taak om te beslissen welke ziekenhuizen moeten stoppen met bepaalde ingrepen. Veertien ziekenhuizen dreigen minimaal twee typen kankeroperaties af te moeten staan. Omdat zij dus te weinig van dit soort ingrepen doen. „Die gesprekken zullen, getuige de documenten, iets wegkrijgen van een zorgbazaar, waar een driftige koehandel over ingrepen zal plaatsvinden”, aldus FTM.

Want kennelijk eisen ziekenhuizen een ‘tegenbod’ of ‘evenredige ruil’ als ze operaties verliezen, blijkt uit de stukken.

Niet voldoen aan volumenorm

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat in ziekenhuizen waar artsen vaker opereren op een kankervorm, de overlevingskans stijgt. In Nederland moet een ziekenhuis minstens 60 ingrepen per jaar doen om het risico op de meeste complicaties te stabiliseren. De norm van bijvoorbeeld maag- en slokdarmkankerperaties wordt nu op 75 ingezet. Maar sommige ziekenhuizen eisen uitzondering op deze regel.

FTM noemt onder meer het Frisius-ziekenhuis in Friesland en Zuyderland in Zuid-Limburg die om die uitzondering vroegen op het verdwijnen van de operaties. En ook het RadboudUMC in Nijmegen en Rijnstate in Arnhem opperden hun operaties bij elkaar op te tellen omdat ze bij elkaar in de regio liggen. En ook het LUMC in Leiden en Reinier de Graaf in Delft voldoen eveneens niet aan de norm en stellen voor deze te verlagen.

„Ik denk dat de meeste bestuurders en artsen individueel wel het nut van specialisatie zien. Maar dan wel in hun eigen ziekenhuis”, concludeert Marco Varkevisser, hoogleraar marktordening in de gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. 

Niet in belang van individuele kankerpatiënt

De zorgverzekeraar moet straks controleren of de ziekenhuizen aan de norm voldoen. Doen ze dat niet? Dan kan de verzekeraar de vergoeding aan het ziekenhuis stopzetten. Maar voormalig longarts en oud-adviseur van een zorgverzekeraar pleit voor een onafhankelijke partij, zoals het Zorginstituut, die dat controleert. Zij verwacht de komende jaren nog geen harde handhaving van de normen omdat er meer tijd nodig is voor alle partijen om zich aan te passen. Maar nee, dat is niet in het belang van de individuele kankerpatiënt.

Onderzoekers ontdekken waardoor kankerpatiënten levenslust en motivatie kunnen verliezen (en hoe dat te behandelen valt)

Steeds meer mensen krijgen Parkinson: waarom is dat zo en hoe merk je dat je het hebt?

Reacties