Koning Salman Global Academy for Arabic Language viert Wereld Arabische Taaldag in New York

Umm al-Abed, ingewijd in de duizend jaar oude praktijk van het maken van Nablus-zeep door een ver familielid, geeft nu de geheimen door van de praktijk die onlangs door UNESCO is aangewezen als immaterieel werelderfgoed, zo meldde Agence France Presse.

Umm al-Abed maakt zeep in haar huis in het dorp Salem, ten oosten van Nablus, in een van de vele kleine zeepateliers op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever.

Het proces is rudimentair en omvat een plastic emmer op een betonnen binnenplaats en slechts drie ingrediënten: olijfolie, water en loog.

“De persoon die ons zeep leerde maken was een ouder familielid uit het dorp Immatin. Lang geleden, zo’n twintig tot dertig jaar, kwam ze hier en maakte zeep”, zei Umm al-Abed.

“Toen ze de olie kookte, keek ik hoe ze het deed. Ik leerde de processen en begon zelf zeep te maken. Ik maakte het voor alle bewoners” van het dorp, zei ze.

Achter Umm al-Abed waren de vrouwen hard aan het werk. Eén van hen schonk olijfolie uit een bakje en voegde vervolgens de loog toe. Met een lange stok roerde ze het mengsel met één hand en goot er met de andere water in. Terwijl ze dat deed, werd het mengsel geleidelijk levendig groen.

Het koken gebeurt in een olievat boven een houtvuur. Als het mengsel klaar is, wordt het in grote, met plastic beklede bakken gegoten en afgekoeld en uitgehard.

Het gigantische blok wordt vervolgens met de hand gemarkeerd voordat het met een gigantische metalen plaat in kleine stukjes zeep wordt gesneden.

Het ambachtelijke proces, dat van generatie op generatie wordt doorgegeven, is onlangs toegevoegd aan de UNESCO-lijst van immaterieel cultureel erfgoed.

– ‘Moet het behouden’ –

Het sluit aan bij andere Palestijnse inzendingen zoals hikaye, een traditie van vrouwelijke verhalen, de traditionele dabkeh-dans en -borduurwerk.

Volgens de culturele organisatie van de VN: “Het gebruik van olijfolie weerspiegelt de sterke relatie van mensen met de natuur, en veel mensen gebruiken hun zelfgemaakte zeep als een persoonlijk geschenk voor feesten zoals bruiloften en verjaardagen.”

“De meeste gezinnen in Palestina delen deze traditie, waarbij zowel mannen als vrouwen deelnemen” aan alle stadia van de productie, en kinderen helpen bij het snijden en verpakken ervan.

In Nablus blijft de zeepfabriek Tuqan, opgericht in 1872, repen produceren.

Het werd opgericht “in de Ottomaanse periode en maakt sindsdien zeep”, zegt Nael Qubbaj, het hoofd van de fabriek.

Hij zat in zijn kantoor, omringd door vervaagde portretten van mannen in pak en fez, allemaal leden van de familie Abdul Fattah Tuqan, medeoprichters van de fabriek.

De productie van de site is aanzienlijk hoger dan die van de ambachtelijke werkplaats van Umm al-Abed.

Op de fabrieksvloer bedekte een laag zeep de hele kamer van muur tot muur. Een zeepmaker op blote voeten liep langzaam achteruit door de kamer en sneed het enorme zeeptapijt in afzonderlijke blokken van perfect formaat.

De duizenden individuele zepen werden vervolgens in holle ronde torens gestapeld om te drogen voordat ze individueel werden verpakt.

Erkenning door UNESCO van Nablus-zeep “is een erkenning door de wereldgemeenschap… van het belang van dit ambacht en de noodzaak om het te behouden”, citeerde AFP Qubbaj.

Dit was vooral belangrijk “gezien de pogingen van de Israëlische bezetting om deze traditionele industrieën te ondermijnen”, zei hij.