Triodos hoopt met compensatie de rust te herstellen voor de beursgang van de bank
Het is zover: Triodos biedt gedupeerde certificaathouders financiële genoegdoening aan. Dit gebeurt bijna vijf jaar na het vastlopen van de handel in certificaten Triodos, een soort aandelen. En niet toevallig vijf maanden voor de beoogde gang naar de Amsterdamse beurs – terwijl de bank ooit beloofde nooit onder het juk van de beurs te zullen opereren.
Voor 10 euro per certificaat hoopt de bank zoveel juridische claims af te kopen als mogelijk is. En daarmee te poort te openen voor een succesvolle gang naar Euronext Amsterdam later dit jaar, waardoor de gedupeerde certicaathouders wellicht wat extra waarde kunnen terugkrijgen.
De totale kosten van het voorstel bedragen 101 miljoen euro, verwacht de bank. Het aanbod van 10 euro per certificaat is onderdeel van een overeenkomst met de SCTB, een stichting die de belangen behartigt van vierduizend certificaathouders. Naast de financiële genoegdoening is onder meer afgesproken dat de beleggers in de bank makkelijker kunnen stemmen op de algemene aandeelhoudersvergadering. Ook belooft de bank de communicatie naar de in totaal veertigduizend certificaathouders te verbeteren – velen hadden zich daaraan geërgerd, de afgelopen jaren.
Mediation
Op de vrijdagochtend dat de schikking bekend wordt gemaakt, verloopt de communicatie tussen bank en stichting in ieder geval prima: de bestuursvoorzitter van Triodos, Jeroen Rijpkema, zit samen met SCTB-voorzitter Fons van der Velden aan één tafel in het hoofdkantoor van de bank, voor een gesprek met NRC. Triodos en de stichting hebben sinds de zomer intensief met elkaar onderhandeld, onder leiding van een mediator om tot overeenstemming te komen. „Het was niet altijd gemakkelijk”, vertelt Van der Velden. De SCTB is blij dat er nu een overeenkomst is, maar Van der Velden zegt wel dat het allemaal veel sneller had gekund. „Het is zuur dat dit zoveel moeite heeft gekost.”
Certificaat dat vijf jaar terug ongeveer 84 euro waard was, brengt nu nog maar zo’n 26 euro op
De SCTB werd in 2022 opgericht met een tweeledig doel: het behartigen van de belangen van de certificaathouders én het „bevorderen dat de functies die Triodos vervult als sociale en duurzame bank behouden blijven”. De belangenbehartiging werd nodig geacht omdat sinds maart 2020 de certificaathouders niet meer bij hun inleg konden en de (juridische) strijd daarover ten koste dreigde te gaan van de gezondheid van de bank.
Tot 2020 konden houders altijd van hun certificaat af, door dit via de bank te verkopen aan nieuwe beleggers. Door de coronapandemie waren er echter te veel mensen die hun belegging liquide wilden maken en waren er te weinig kopers. De bank had als achtervang de mogelijkheid de certificaten zelf terug te kopen. Maar door het massale aanbod ervan, dreigde dat ten koste te gaan van de financiële gezondheid van de bank, waarop de toezichthouder de bank gelastte daarmee op te houden. Pas in 2023, mede onder druk van een (overigens uiteindelijk verloren) procedure die de SCTB had aangespannen bij de Ondernemingskamer om een onderzoek naar wanbeleid vast te stellen, werd de verhandelbaarheid van de certificaten hersteld via een alternatieve beurs.
Sindsdien pleit de SCTB voor een pakket maatregelen voor financiële en niet-financiële genoegdoening – zoals nu is overeengekomen. In ruil daarvoor ziet de SCTB af van verdere juridische procedures. Het is nu aan de individuele certificaathouders om akkoord te gaan met de 10 euro vergoeding, waarmee ze het recht inleveren om verdere claims in te dienen.
Flinke waardedaling
De vraag is of de certificaathouders 10 euro genoeg vinden. Want behalve dat ze een paar jaar niet bij hun belegging konden komen, is het certificaat ook veel minder waard geworden – meer dan dat tientje. De waarde werd namelijk lange tijd bepaald op basis van de waarde van de bezittingen van de bank. Toen de handel werd gestaakt was een certificaat zo’n 84 euro waard. Houders die nu hun certificaat verkopen via de alternatieve beurs krijgen daar momenteel rond de 26 euro voor.
Maar meer vergoeding kan niet, zegt Rijpkema. De 101 miljoen euro die de bank ervoor nodig zegt te hebben, gaat ten koste van de winst over 2024. Een verdere uitkering was ten koste gegaan van de kapitaalpositie – en dus van de andere belanghebbenden van de bank. „Die kapitaalpositie is nodig om kredieten te kunnen verlenen en onvoorziene gevallen te kunnen opvangen. Wij beheren ook 14 miljard aan spaargeld, en de spaarders moeten erop kunnen vertrouwen dat dat geld veilig is én wordt ingezet om de ideële doelstellingen van Triodos te bewerkstelligen. Wat ons betreft vertegenwoordigt die 10 euro een goede balans tussen een betekenisvol aanbod en ruimte om onze klanten te kunnen blijven ondersteunen.” Ook de SCTB zegt helemaal terug gaan naar de oorsponkelijke waarde van het certificaat niet reëel te vinden. Van der Velden: „Dat hebben wij ook tegen onze achterban gezegd: als u dat van ons verwacht, is dat verkeerd.”
Zowel Triodos als de SCTB hopen dat met de overeenkomst – en de eerder gedane excuses over de gang van zaken – de rust rond de bank terugkeert. Als dat lukt, is dat ook gunstig voor de beurskoers straks. Een deel van het waardeherstel voor de certificaathouders zal namelijk plaatsvinden door de betere verhandelbaarheid op de Amsterdamse beurs, verwachten de partijen. Daardoor zullen ook grotere beleggers kunnen instappen in de duurzame bank. Van der Velden: „De essentie van wat wij beogen is het herstel van het vertrouwen in de bank, van de certificaathouders maar ook van hen die dat nog niet zijn. Zodat we ons daarna kunnen focussen op een gezonde toekomst van de duurzame bank. Dat is ook in het belang van de certificaathouders.”
