Een smartphone die het plots begeeft? Een laptop die aan vervanging toe is? Verreweg de meeste Nederlanders kopen dan een nieuw exemplaar. Een kostbare keuze en bovendien niet klimaatvriendelijk. Maar er is een alternatief: opgeknapte, oftewel refurbished apparaten.
‘De productie van het moederbord en de chips in een telefoon of laptop zorgt voor het grootste deel van de klimaatbelasting’
Professionals geven deze tweedehands apparaten een nieuw leven door ze grondig te controleren, te reinigen en waar nodig te repareren. Daarna is de kwaliteit van de telefoons en laptops vergelijkbaar met die van nieuwe exemplaren. Het voordeel: een lagere prijs en minder klimaatimpact. Althans, dat beloven de aanbieders.
Schaarse grondstoffen gaan het langste mee
Toch zijn veel kopers terughoudend. Hoe duurzaam is zo’n refurbished apparaat nou echt? Zijn de aanbieders wel betrouwbaar? En, niet onbelangrijk, hoe lang gaat het ding nog mee?
Dat de keuze voor een refurbished telefoon of laptop daadwerkelijk groener is, blijkt uit onderzoek van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. Afhankelijk van het product kan de impact op het milieu tot wel 75 procent lager zijn dan bij een nieuw exemplaar. Denk aan waterverbruik en CO₂-uitstoot.
‘Bedrijven die dit keurmerk dragen, moeten het apparaat op meer dan 50 punten controleren, waaronder de hardware en software. Ook moet de batterijcapaciteit minstens 85 procent zijn’
“De productie van het moederbord en de chips in een telefoon of laptop zorgt voor het grootste deel van de klimaatbelasting”, zegt Jelle Pothoven, expert circulaire economie bij Milieu Centraal. “Voor deze onderdelen zijn schaarse grondstoffen nodig en bij de winning en de bewerking ervan komt flink wat CO₂ vrij.”
Het goede nieuws: juist deze onderdelen gaan het langst mee. Pothoven: “Bij revisie blijven het moederbord en de chips vaak intact. Terwijl de sneller slijtende onderdelen, zoals accu’s en schermen, worden vervangen. Deze onderdelen hebben een veel kleinere milieu-impact.”
Hoe voorkom je een miskoop?
Bovendien zijn opgeknapte apparaten goedkoper. Een refurbished laptop of telefoon kost soms de helft van een nieuw exemplaar. Modellen uit 2019 leveren doorgaans meer besparing op dan die van vorig jaar.
Ook al wil de consument voor een duurzamer product kiezen, de twijfel over de kwaliteit blijft vaak een belemmering. Hoe voorkom je een miskoop? Pothoven geeft tips.
Neem het Keurmerk Refurbished, dat wordt toegekend door drie onafhankelijke organisaties. “Bedrijven die dit keurmerk dragen, moeten het apparaat op meer dan 50 punten controleren, waaronder de hardware en software. Ook moet de batterijcapaciteit minstens 85 procent zijn.”
De koper krijgt op apparaten met dit keurmerk een garantie van twee jaar. Niet alleen op het apparaat zelf, maar ook op de batterij en accessoires. Dat is langer dan de garantie op een splinternieuwe iPhone, die duurt maar één jaar. Om de keuze te vergemakkelijken, geeft Milieu Centraal op kiesrefurbished.nl een overzicht van aanbieders met dit keurmerk.
Verschil tussen de buitenkant en de binnenkant
Ook zonder zo’n keurmerk kun je de betrouwbaarheid van een apparaat beoordelen. Veelgebruikte termen als ‘zo goed als nieuw’, ‘licht gebruikt’ of ‘zichtbaar gebruikt’ hebben betrekking op de buitenkant, terwijl de binnenkant in goede staat is.
Bij ‘licht gebruikt’ gaat het vaak om oppervlakkige imperfecties, zoals krasjes op de behuizing. Bedenk of je daar op wilt inleveren: zo’n krasje kan al snel een aantal tientjes schelen.
‘De gemiddelde levensduur van een telefoon is slechts drie jaar. Als iedereen langer doet met laptops en telefoons, hoeven er minder nieuwe geproduceerd te worden. En daar valt veel winst voor het klimaat mee te behalen’
Kijk bij zo’n apparaat zonder keurmerk ook altijd even naar de garantievoorwaarden, zegt Pothoven. Die zijn niet per se twee jaar. “Als aanbieders wel twee jaar waarborg bieden, dan tonen zij vertrouwen in de kwaliteit van het product. Ze willen immers niet voortdurend met reparaties bezig zijn.”
Voordat je in de winkel tot aankoop overgaat, check dan altijd de werking van het scherm, de speakers, knoppen en simkaart. Voor wie het apparaat online heeft besteld, raadt Pothoven aan om deze functies binnen 14 dagen te testen. Zo kun je met apps op de telefoon nagaan of de batterijcapaciteit minstens 85 procent is.
Zo lang mogelijk met het apparaat doen
Tot slot is het verstandig de reviews op de site van de aanbieder te lezen. Zo krijg je een beter beeld van diens reputatie.
Naast laptops, tablets en telefoons zijn ook andere elektrische apparaten opgeknapt te koop. Denk aan wasmachines en boormachines. Hoewel deze apparaten nu nog geen Keurmerk Refurbished hebben, werken aanbieders hier wel aan. “Als ze de strenge procedure doorstaan, kun je in de toekomst voor deze producten ook rekenen op het keurmerk.”
Maar wie zijn ecologische voetafdruk aanzienlijk wil verkleinen, kan het best zo lang mogelijk met het apparaat doen, benadrukt Pothoven. “De gemiddelde levensduur van een telefoon is slechts drie jaar. Als iedereen langer doet met laptops en telefoons, hoeven er minder nieuwe geproduceerd te worden. En daar valt veel winst voor het klimaat mee te behalen.”
In de Groene Gids beantwoorden we praktische vragen over milieubewust(er) leven. Heb je zo’n vraag? Mail naar: groenegids@trouw.nl.
