Vijftien tips voor IFFR: van mainstream naar experimenteel
Mainstream-films
Memoires van een slak (Adam Elliot)
Grace vertelt haar levensverhaal aan haar slak nadat haar vriendin Pinky is overleden. Na de dood van haar verlamde vader werd ze gescheiden van haar tweelingbroer. Sindsdien werd het leven een saaie strijd. Met zo’n synopsis zul je verrast zijn dat dit een animatiefilm is. Maar het is geen kinderfilm. Het bloed vloeit, onsmakelijke naakte lichamen paraderen en vooral de emotionele diepgang van het verhaal vraagt iets van je. Mede dankzij de briljante stop-motion, waardoor de film voortdurend heen en weer beweegt tussen hilarisch en diep bedroevend.
Het zaad van de heilige vijg (Mohammad Rasoulof)
De Iraanse onderzoeksrechter Iman kampt met twijfels tijdens de oplaaiende protesten in Iran. Het regime beveelt hem mensen ter dood te veroordelen zonder het bewijsmateriaal te onderzoeken. Hij gehoorzaamt, terwijl zijn dochters sympathiseren met de demonstranten, waaronder hun gearresteerde vriend Sadaf. Wanneer het dienstwapen van Iman vermist raakt, verandert zijn angst in paranoia: een imploderende politieke thriller die terecht de Speciale Juryprijs won op het filmfestival van Cannes.
Ik ben er nog steeds (Walter Salles)
Moving: een kandidaat voor de IFFR Publieksprijs. Hoofdrolspeler Fernanda Torres verdiende een Golden Globe als sterke moeder wier linkse echtgenoot verdwijnt tijdens de militaire dictatuur in Brazilië. Veteraan Walter Salles, die destijds de familie bezocht, filmt hoe de terreur binnensluipt, een idylle doet bekoelen en een gezin overleeft.
Een compleet onbekende (James Mangold)
Ik ben niet hier was een bewonderenswaardig cerebrale interpretatie van ‘shape shifter’ Bob Dylan. Aardser is deze verrukkelijke, meeslepende kroniek van zijn snelle opkomst uit het niets, zijn grote doorbraak en hoe Dylan vervolgens in 1965 de wollige folkscene opschudde door akoestisch te verruilen voor elektrisch. Liefjes en liedjes, een bekend verhaal zeer meeslepend verfilmd met Timothée Chalamet die op indrukwekkende wijze samensmelt met de ongrijpbare jonge Dylan.
Vermiljoen (Maura Delpero)
De jonge deserteur Pietro arriveert in 1944 in Vermiglio, een klein Italiaans bergdorpje. Daar is nauwelijks oorlog. Hij wordt verliefd op Lucia, de oudste dochter van de dorpsonderwijzer. Er bloeit een grote liefde op, maar als de oorlog voorbij is, moet Pietro terug naar huis, met alle gevolgen van dien. Een slopend drama dat de juryprijs won op het Filmfestival van Venetië en de Italiaanse inzending is voor de Oscars.
Barmhartigheid (Alain Guiraudie)
Sindsdien kennen we Alain Guiraudie De vreemdeling van het meer – man valt voor mogelijke seriemoordenaar in cruisezone – als specialist in macabere, seksueel geladen homothrillers. Hier keert Jéremy, na de dood van zijn stiefvader, dorpsbakker en koekoeksjongen terug naar het leeglopende dorp Saint-Martial, een broeinest van onvervuld verlangen en verwrongen lust. We weten wat Jéremy van plan is, zal hij ermee wegkomen? De pastoor speelt een twijfelachtige sleutelrol.
De graaf van Monte Cristo (Matthieu Delaporte als Alexandre de La Patellière)
Deze nieuwe bewerking van Alexander Dumas’ De graaf van Monte Cristo was de Franse hit van 2024. Alleen al in Frankrijk werden ruim 8 miljoen kaartjes verkocht. Regisseurs Delaporte en De La Patellière transformeerden het boek tot een drie uur durend epos, met zwaardwerpen, prachtige kostuums en stijlvolle muziek. Er zijn twintig film- en serieaanpassingen van het boek geweest. Deze behoort tot de beste.
Voor de avonturier
Brutus en Cottonhouse
Rotterdam-West is het jongste middelpunt van het IFFR; havens maken hier plaats voor woningen en oude pakhuizen dienen als cultureel toevluchtsoord. Stap op tram of metro naar het Katoenhuis, ‘hub for Immersive Experiences’, met vier grote installaties. In Brutus van Joep van Lieshout zit de dubbele totaalbeleving De Heilige Geestgebaseerd op de prachtige Fingal’s Cave in Schotland: een installatie, tentoonstelling en performance in ‘een voortdurend veranderende akoestische en ruimtelijke ervaring’, zoals dat heet.
Fiume O Dood! (Igor Bezinovic)
Dichter, soldaat, fascist en dandy Gabriele d’Annunzio bezette in 1919 met zijn vierduizend troepen de stad Rijeka aan de Dalmatische kust. Hij zou Fiume (de Italiaanse naam van de stad) toevoegen aan het Italiaanse rijk, dat de gloriedagen van Rome zou doen herleven – alleen: de Italiaanse regering had hem niet gevraagd dit te doen. In deze humoristische documentaire spelen stadsbewoners de bezetting van Fiume na: burgers spelen soldaat (sommigen worden alleen gecast omdat ze ‘kaal’ zijn), voetbalhooligans dienen als optocht.
Het tweede bedrijf (Quentin Dupieux)
Het is een merkwaardig Drost-effect, deze film die door AI geschreven en geregisseerd zou zijn, maar niet echt. Absurdist Dupieux opende vorig jaar Cannes met wat een Franse liefdescarrousel lijkt te zijn, maar al snel stapt het beste van de Franse acteerwereld uit hun rol met commentaar op de scènes en op elkaar, en speelt vervolgens acteurs die acteurs spelen die acteurs spelen … Hoe dan ook, je bedenkt het zelf.
Een onvoltooide film (Lou Ye)
In deze hybride mix evoceert veteraan Lou Ye de Covid-pandemie op onnavolgbare en uiteindelijk ontroerende wijze. Een Chinese regisseur wil na negen jaar een homo-romance afmaken, maar de cast en crew moeten in quarantaine in hun hotel nabij Wuhan: plotseling is alles nog niet af. Documentaire eerst verwarring, paniek en razernij, daarna een Covid-film met veel smartphone-ophef over depressie en introspectie, met onverwachte uitbarstingen van virtueel samenzijn en rebellie. Lou Ye smokkelt steeds meer echte beelden van Wuhan binnen. Een film die even aangrijpend en ongewoon is als de lockdowns zelf.
2551.03 – Het einde
Pastiche van een expressionistische Duitse stomme film uit de jaren twintig. Ape Man dwaalt door een ondergronds, post-apocalyptisch gangenstelsel dat wordt bewoond door groteske gemaskerde wezens. Bij voorkeur laat op de avond en licht verneveld te consumeren, maar ook zonder dat zijn de surrealistische episodes, het industriële of meditatieve geluid en de stroboscopen hypnotiserend. De Weense kunstenaar Norbert Pfaffenbichler lijkt wat uitspraken te willen doen over activisme, macht en kunst, maar met zijn adembenemende gevoel voor mise-en-scene doet dat er eigenlijk niet toe.
Vitrival – het mooiste dorp ter wereld
Een vandaal teistert het Belgische Vitrival met fallische graffiti van penissen. Twee jonge agenten krijgen de taak om via ouderwets politiewerk de pikspuiter te vinden. Is het “die Turkse jongen”, waarvan het hele dorp vermoedt dat het hem is? Ze rijden langzaam door het dorp, nippend aan vapes en koffiekopjes. Het wordt een humoristisch portret van een bekende, babbelende gemeenschap (gespeeld door de echte dorpsbewoners) die geniet van ‘mild weer’ en geïrriteerd is door de zoveelste wegwerkzaamheden, maar waar ook iets tragisch op de loer ligt.
De grote geschiedenis van de westerse filosofie (Aria Covamonas)
Een kosmische animator filmt in opdracht van Mao Zedong de geschiedenis van de westerse filosofie. Je merkt het al: dit wordt geen ‘drie bedrijven en eind goed al goed’. In collage-achtige animatie smelten oud en nieuw samen in auto-botsingen tussen Disney en Plato. Je kunt er kritiek op het kapitalisme in lezen, een kritiek op een kritiek op het kapitalisme, of helemaal niets. Grappig voor de avonturier, maar je bent gewaarschuwd.
Focus: Matthew Lax
IFFR wijdt een programma aan Matthew Lax, een schrijver, filmmaker en kunstenaar die vreemde interpretaties maakt van kunst, teksten, dieren en interpersoonlijke relaties. In zijn persoonlijke tweeluik EEN VERMOEIDE HOND IS EEN GOEDE HOND hij richt zich op het houden van dieren. En op koppels die honden imiteren in de slaapkamer. Experimenteel, anders en gedurfd – na één film weet je of je hem leuk vindt.