Een stinkdier of serval als huisdier? ‘Risico voor mens en dier’

Geen hond, kat of konijn, maar een stokstaartje, serval of stinkdier als exotisch huisdier. Ondanks het verbod op het houden van servals door particulieren, dat vorig jaar zomer werd ingevoerd, blijft het houden van exotische dieren ongekend populair, aangejaagd door social media. Metro spreekt met stichting AAP over de risico’s en gevaren.

Het houden van exotische huisdieren is al een aantal jaar een groeiende trend, en vooral sociale media spelen hierin een belangrijke rol. Volgens Femke Wolthers, persvoorlichter van Stichting AAP, gespecialiseerd in het opvangen van exotische zoogdieren, is er nog steeds een toenemende belangstelling om exotische dieren als huisdier te houden. „De wereld is nu via platforms zoals Instagram een stuk kleiner”, legt ze uit. „Je ziet verhalen van mensen die exotische huisdieren houden, vooral in landen zoals Amerika, waar de regels vaak minder strikt zijn. Wanneer mensen dit zien, denken ze: ‘Dat wil ik ook’, en zo verspreidt het beeld van exotische dieren als huisdieren zich.” Een andere schokkende trend, waar Metro eerder over schreef, is het mishandelen van dieren voor de likes op social media.

Exotische huisdieren zijn populair

Wolthers merkt dat de trend zich ook vertaalt naar de opvang-aanvragen voor bepaalde diersoorten. „In de aanvragen voor opvang zien we nu dat dieren zoals de suikereekhoorn, de serval en de degoe (knaagdier uit Chili, red.) steeds vaker als huisdier worden gehouden”, zegt ze. Vooral de serval, een wilde grote kat, is gewild, omdat het dier eruitziet als een wilde kat. Mensen beseffen echter vaak niet dat dit dier veel meer aandacht en moeite vraagt dan een huisdier zoals een kat. Sinds vorig jaar juli is het verboden om de serval als huisdier te houden, maar huidige eigenaren hoeven hun dier niet naar het asiel te brengen.

Serval en suikereekhoorn het meest in trek

In 2024 ontving AAP uit meer dan tien landen landen opvangverzoeken en meldingen over 1478 dieren in nood. Dit is een kwart meer dan in het jaar ervoor, toen het er nog 1168 waren. Veruit de meeste meldingen (ruim 58 procent) gingen over kleine zoogdieren als prairiehonden, degoes en de steeds populairder wordende suikereekhoorn, ook wel sugar glider genoemd. Van deze dieren werden er maar liefst 87 aangemeld, in de voorgaande jaren was dit veel minder.

Waar de serval eerst op de eerste plaats stond, is dit nu de suikereekhoorn, als het gaat om dieren waarvoor het vaakst opvang wordt aangevraagd. De dieren, die met name ‘s nachts actief zijn, worden steeds populairder op videoplatforms als TikTok vanwege hun vermogen om stukjes te zweven.

‘Suikereekhoors zijn zeer ongeschikt als huisdier’

„Suikereekhoorns zijn echter zeer ongeschikt als huisdier. En bovendien zijn het nachtdieren dus de lol is er voor de meeste mensen snel af als ze zich realiseren dat zo’n dier niet de hele tijd door de huiskamer vliegt”, merkt Wolthers op. „We hebben ons de afgelopen jaren ook grote zorgen gemaakt over de trend om een serval of andere exotische katachtige als huisdier te houden. Niet alleen omdat deze dieren scherpe tanden en klauwen hebben waarmee ze mensen én andere dieren ernstig kunnen verwonden, maar vooral vanwege de serval zélf. Want dit onschuldige dier is het grootste slachtoffer van deze kwalijke trend.”

Dat blijkt ook uit het trieste verhaal van serval-welpjes Xirus en Tafkap. Zij werden als huisdier gehouden en één van hen zat zelfs opgesloten in een badkamer. Door verkeerde voeding liepen ze een ernstig calciumtekort op met botvervorming als resultaat. „Ook vonden we een aantal botbreuken”, laat Wolthers weten. „Drie maanden oud, maar al getekend voor het leven… afschuwelijk! Na de dramatische start van hun leven zijn Xirus en Tafkap bij AAP opgevangen en daarna kregen ze een mooie plek met een groot buitenverblijf bij een van onze herplaatspaartners.”

De risico’s van exotische huisdieren

De risico’s van het houden van exotische dieren zijn groot, zowel voor de dieren zelf als voor hun eigenaren. Wolthers benadrukt dat exotische dieren zeer specialistische zorg nodig hebben, wat voor veel mensen moeilijk te realiseren is. „Ze hebben vaak een andere voeding en leefomgeving nodig dan een huiskamer kan bieden”, legt ze uit. „Dit leidt tot allerlei welzijnsproblemen, zoals gedragsstoornissen door isolatie en fysieke gebreken door een tekort aan essentiële voedingsstoffen. We zien vaak slechte gebitten, overgewicht en andere gezondheidsproblemen. De dieren krijgen weinig beweging en zijn vaak te dik.”

Maar de risico’s voor mensen zijn ook niet te onderschatten. „Exotische dieren kunnen ziektes overdragen op mensen, de zogenaamde zoönosen. Dit is een groot risico voor mensen die deze dieren als huisdier houden”, zegt Wolthers. „Daarnaast kunnen ze verwondingen aanrichten, vooral grotere dieren zoals servals. Ze kunnen bijten of krabben.” Ondanks dat ze eruitzien als een schattig huisdier, kunnen ze onvoorspelbaar en gevaarlijk zijn. Ditzelfde geldt overigens ook voor andere dieren uit het buitenland, bijvoorbeeld zwerfkatten die je tegenkomt op vakantie. Ook dit zijn dragers van ziektes.

Gevaar als exotische dieren ontsnappen

„De serval kan niet zo goed tegen de Nederlandse kou, maar we zien dat als ze ontsnappen, ze toch op jacht moeten gaan”, waarschuwt ze. Soms zijn andere huisdieren, zoals konijnen, bij een ontsnapping de klos. Maar de serval gaat uit zichzelf niemand aanvallen. Het is een vluchtdier en niet levensgevaarlijk, zoals tijgers en leeuwen. Gewoon uit de buurt blijven dus, en ook niet in huis nemen, vindt de stichting. „En de meeste exotische huisdieren overleven niet in het wild dus dat is ook nog eens zielig.”

Invoering van Huis- en Hobbydierenlijst

Stichting AAP juicht de recente invoering van de ‘positieflijst’ toe, die sinds 1 juli 2024 van kracht is. „Dit is een grote overwinning”, zegt Wolthers. De positieflijst bevat diersoorten die men als huisdier mag houden en waar ook mee gefokt mag worden. Alles wat daar niet op staat, mag je niet meer in huis houden. Dit zorgt voor meer controle en bescherming van zowel de dieren als de mensen die ze houden.

Toch ziet de stichting nog steeds een toename in het aantal exotische dieren dat wordt opgevangen. „De regelgeving is een stap in de goede richting, maar er blijven veel dieren die in onzekere omstandigheden worden gehouden, en voor hen blijft het moeilijk om een geschikte plek te vinden”, zegt Wolthers. De stichting blijft zich inzetten voor het beëindigen van het lijden van exotische zoogdieren in Europa en roept mensen op om goed na te denken voordat ze een exotisch dier als huisdier nemen. „Deze dieren hebben behoeften die moeilijk te vervullen zijn in een huiselijke omgeving, en hun welzijn gaat vaak verloren.”

Hoeveel cash geld mag je in 2025 in huis hebben? En wat is de pinlimiet?

Intuïtief eten is populair, maar werkt het ook en hoe pas je het toe?

Reacties