‘bewust over grenzen van de wet’
Overheden voldoen nog altijd niet aan alle regels voor privacy, en soms gaan ze „bewust over de grenzen van de wet”, bijvoorbeeld bij het bestrijden van fraude. Daarvoor waarschuwt de Autoriteit Persoonsgegevens. De toezichthouder voor privacy zegt dat er wel stappen zijn gezet om de Europese privacyregels na te leven, „maar dit is nog niet genoeg”.
Volgens de AP zien ministeries, gemeenten en provincies de privacyregels niet altijd „als een vaststaand feit, maar slechts als onderdeel van een afweging”. Daarbij „wegen andere belangen soms zwaarder”. Eerder was de waakhond al kritisch over de onstilbare datahonger van diezelfde overheid.
Gemeenten hebben het ook lastig om burgers te helpen, bijvoorbeeld bij schulden. Ze hebben het gevoel dat ze moeten kiezen tussen hulp aan inwoners of het volgen van de regels, „terwijl deze twee zaken elkaar niet zouden mogen uitsluiten”. De toezichthouder wil dat de landelijke overheid duidelijke regels maakt, zodat gemeenten burgers kunnen helpen en tegelijk aan de privacyregels kunnen voldoen.
Privacyrisico’s
Als overheden de regels overtreden, komt dit vaak doordat ze die regels niet goed kennen, zegt de AP. Dit zou „in het bijzonder bij bestuurders” spelen. De instanties denken volgens de waakhond onder meer dat ze privacyrisico’s niet hoeven uit te zoeken „als zij iets een experiment of pilot noemen”. Dat is niet terecht, zegt de Autoriteit: „Gegevensbescherming is een grondrecht voor iedereen. Ook bij een experiment of pilot.”
Elke organisatie moet bij besluiten goed in kaart brengen wat de eventuele privacyrisico’s zijn. De overheid doet dat sowieso niet genoeg, constateert de toezichthouder ook.
‘Traagheid’
De Autoriteit Persoonsgegevens constateert ook dat het lang duurt voordat problemen in IT-systemen van de overheid worden aangepakt. „Door deze traagheid kunnen datalekken onnodig lang blijven voortduren.”
Het is de eerste keer dat de Autoriteit Persoonsgegevens in een zogenoemd sectorbeeld controleert hoe de overheid omgaat met de gegevens van burgers. Eerder analyseerde de organisatie de omgang met privacy in het onderwijs en op de werkvloer.
Bedrijf dat gezichten herkent krijgt miljoenenboete van privacywaakhond
ANP