Club Raum op ADE: de sfeer is alleen maar te omschrijven als ontzettend lief
De nieuwe queerclub Raum moest een jaar wachten op haar eerste Amsterdam Dance Event (ADE). Toen Raum, in een industrieel jaren zestig pand vlakbij station Sloterdijk, vorig jaar tijdens ADE open zou gaan na twee jaar getouwtrek met de provincie, bleek het op het laatste moment een ‘gedoe’ over vergunningen. De club bleef dus gesloten, tot ieders verdriet. Nadat clubs als De School en Kanaal 40 (tijdelijk) gesloten waren, was de behoefte aan een nieuwe queervriendelijke club voor elektronische dansmuziek groot.
Afgelopen april ging de club eindelijk open. En nu is Raums eerste ADE een feit, met meteen een echte weekender – een non-stop feest van zaterdagmiddag tot maandagochtend.
En het is druk op de Humberweg. Het Amsterdamse nachtleven heeft hier duidelijk op gewacht. Vanaf zaterdagmiddag begroet een vriendelijk persoon aan de deur met mooie make-up de bezoekers en legt de huisregels uit. Geen foto’s en video’s. Toestemming is essentieel (toestemming voor bepaalde intieme handelingen). En als je ongewenst gedrag ervaart, lopen er mensen met gele hesjes rond bij wie je terecht kunt.
Eenmaal binnen valt de prettige indeling en inrichting van de club op. Het is donker maar niet donker, dankzij twee grote ‘chill’-ruimtes afgeschermd door smaakvol patroonglas om op adem te komen. De rijen aan de bar zijn de hele avond kort, waarbij de hoofdkamer boven en de kleine kamer aan de rechterkant zo gescheiden zijn dat de verbinding tussen de twee niet wordt verbroken.
In de expositieruimte en de studiozaal warmen DJ’s High Future en Peach respectievelijk de nacht op met vrolijke, relaxte house, die geleidelijk steeds ruiger wordt. Op zondag zijn er nog meer lokale helden zoals Job Jobse, Afra en Mary Lake – de rij buiten wordt steeds langer en slingert rond één uur zelfs de hoek om. Dit belooft iets.
Begeleiding
Eerder deze week stelde Sven Bijma, medeoprichter van queer club Raum, tijdens een panel op het Amsterdam Dance Event in het Stedelijk Museum over het nieuw opgerichte Instituut voor Nachtcultuur (INC) dat het Amsterdamse nachtelijke zakenklimaat “ een neoliberaal hellegat” is. Het gedoe rond de vergunningen en de jarenlange zoektocht van Bijma en partner Diego Meijers, die met hun queercollectief SPIELRAUM op zoek waren naar een eigen permanente ruimte, laat zien dat zo’n instituut hard nodig is. Bijma en Meijers hadden graag begeleiding gekregen van de gemeente in hun zoektocht. Toch is ook het panel van het Stedelijk, met onder meer Touria Meliani (wethouder Cultuur, GroenLinks) en nachtondernemers van Sexyland en Garage Noord, alert op ‘het gevaar’ van het industrialiseren van het nachtleven.
Er bestaat een spanning tussen de activistische roots en het ‘doe-het-zelf’-karakter van dansmuziek, en de huidige enorme populariteit van het genre. House, disco en techno ontstonden in de jaren zeventig en tachtig als protestmuziek in steden als New York, Chicago en Detroit. Voor zowel de LGBTQIA+- als de Afro-Amerikaanse gemeenschap waren nachtclubs plekken om te ontsnappen, om zichzelf in vrijheid te zijn. Tegenwoordig is dans echter ook een van de meest commerciële genres ter wereld, met een wereldwijde omzet van bijna 12 miljard euro.
Deze spanning tussen activisme en commercie liep dit jaar ook door tijdens het Amsterdam Dance Event, het grootste dansfestival ter wereld. Zo stonden housepioniers Kerri Chandler, Moodymann en DJ Deep zaterdag in de HEM, terwijl EDM-dj Martin Garrix voor de vijfde keer werd uitgeroepen tot beste DJ ter wereld in een bomvolle Johan Cruyff ArenA (een plaat die hij deelt nu met Armin van Buuren).
En een paar uur daarvoor vond er een luide protestmars van duizenden dansers, krakers en activisten plaats door het centrum van de stad: ADEV – Amsterdam Danst Ergens Voor, een tegenreactie op de (in de ogen van de activisten) overdreven commerciële ADE.
Thuiskomen
In Club Raum werkt het ritme van dansende halfnaakte lichamen hypnotiserend. Het is dampend op de dansvloer, en niet alleen door de hitte: het publiek loopt rond in prachtige, opvallende outfits, vaak van weinig tot geen stof. De sfeer is alleen maar te omschrijven als ontzettend lief. Onder de ingenieuze lichtinstallaties, tussen de conceptuele kunst en in de kantine en de rij voor het toilet wordt gelachen, gekletst, gekust en gedanst – veel gedanst. De temperatuur, vooral in de bovenkamer, stijgt en stijgt. De horizontale ramen met uitzicht op de industriële Westrandweg zijn de hele nacht ondoorzichtig beslagen.
Het is bijna ontroerend om te zien hoe het publiek thuiskomt in Raum en elkaar begroet als op een huisfeestje. De LGBTQIA+-gemeenschap is hecht, maar lijkt ook gastvrij voor nieuwkomers. In Raum wordt de heteronormatieve norm van die tijd uitgedaagd in de geest van hoe dansmuziek begon, in vrijheid en verzet.
“Nachtcultuur beleef je collectief”, zei Sven Bijma van Club Raum een paar dagen eerder in het Stedelijk. “Je komt niet om te consumeren, maar om mee te doen. Jij bent de club als je bij ons komt.” Raum blijkt, simpelweg door het bestaan, een protestclub te zijn, en misschien is het juist die spanning tussen activisme en commercie die het ADE zo’n spannend succes maakt.