De dag dat Lockerbie het dorp van een aanslag op een vliegtuig werd

De wereld stond vlak voor kerstmis 1988 even stil. Een terroristische aanslag waarbij een vliegtuig hoog in de lucht explodeerde, dat kon toch niet waar zijn? Dat was het echter wel en dat was ook de realiteit 10 kilometer lager in het dorpje Lockerbie in Schotland. Verschillende brokstukken vielen zelfs óp woonwijkjes. Hoe dat allemaal ging kun je vanaf vandaag zien in de serie Lockerbie: A Search For Truth op streamingdienst SkyShowtime.

Een vliegtuig dat hoog in de lucht eindigt in talloze brokstukken met heel veel doden tot gevolg, dat heeft natuurlijk veel weg van de ramp van MH17 boven Oekraïne, waardoor Nederland in het hart getroffen werd. De terroristische aanslag op een Boeing 747 van de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Pan Am was echter veel minutieuzer gepland. Een semtexbom in een koffer in het bagageruim maakte boven Schotland het einde aan vele levens: 243 passagiers, 16 bemanningsleden en 11 inwoners van Lockerbie.

De dader van de terroristische aanslag bleek later Abdel Basset al-Megrahi, een agent van de geheime dienst van Libië. Een Nederlands tintje: hij werd in Kamp Zeist veroordeeld tot levenslang. Een tweede verdachte, Al-Amin Khalifa Fhima, werd vrijgesproken.

Dochter Flora in toestel boven Lockerbie

Metro bekeek de eerste aflevering van Lockerbie: A Search For Truth voor tv-rubriek Blik op de Buis. De titel slaat op Dr. Jim Swire, 89 jaar inmiddels en een arts uit Engeland. Zijn dochter Flora (23) stapte op 21 december 1988 in Londen op het Pan Am-vliegtuig dat in Frankfurt was opgestegen, een tussenlanding maakte en als eindbestemming New York had. Flora’s vlucht op weg naar haar Amerikaanse vriend duurde slechts 38 minuten. Toen explodeerde het toestel op 10 kilometer hoogte boven Lockerbie.

Jim Swire (gespeeld door Colin Firth) startte na het verlies van zijn dochter (een kleine rol van Rosanna Adams) een decennialange zoektocht naar antwoorden en gerechtigheid. Hij schreef ook een boek, The Lockerbie Bombing: A Father’s Search for Justice. De serie Lockerbie: A Search For Truth is vooral gewijd aan de lange zoektocht die regelmatig tot radeloosheid leidde.

Hoe zal de ramp in de serie over Lockerbie zitten?

Eerlijk gezegd was deze Metro-kijker op voorhand vooral benieuwd hoe die Lockerbie-ramp in beeld zou worden gebracht. Maar ja, daar kun je moeilijk een serie van vijf keer een uur mee vullen. Het wachten op ‘wanneer gebeurt het’ is echter heel interessant, spannend ook. We zien het afscheid van Lora van haar ouders en broertje. „Je koffer is te vol”, zegt pa Jim Swire nog. Maar ook: „Ga en heb de tijd van je leven.” Het broertje vraagt om een honkbalpetje en Flora’s moeder (Catherine McCormack) zegt hoopvol: „Dit wordt het laatste kerstfeest zonder elkaar.”

Je ziet hoe de lading in het vliegtuig verdwijnt en je weet dat er iets verschrikkelijks in zit. Aan boord is het gezellig, er klinkt zelfs kerstgezang. Of dat echt zo was, dat weten we natuurlijk niet. Vervolgens wordt er geschakeld naar Lockerbie, kilometers lager op de Schotse zompige grond. Een dorpje waar iets vreselijks staat te gebeuren, maar kinderen schaatsen er nog vrolijk, op een indoor-kunstijsbaantje.

Een inwoner en twee agenten staan buiten en horen ver weg een onherkenbaar ontploffingsgeluid. Een Schot met een aandoenlijke kerstmuts op het hoofd ziet uiteindelijk het grootste brandende brokstuk, een vleugel van het vliegtuig, vernietigend neerstorten. Er valt nogal wat naar beneden bij zo’n terroristische aanslag, over heel wat ‘mijl’ verspreid ook.

Vreselijk beeld van een vader bij zijn kind

Gelukkig – beetje rare term bij Lockerbie – is de serie buiten de grote klap ook interessant. Jim Swire stuitte namelijk op politieke onenigheid, zijn gezin en leven kwam in gevaar en hij raakte het vertrouwen in de rechtsstaat volledig kwijt (iets wat we in de huidige tijd ook weer zien). Maar hij bleek onverzettelijk. En ach ach ach, dat moment dat hij in een hal, of beter gezegd: hel – vol gevonden slachtoffers het laken van het gezicht van zijn Flora trekt…

Abdel Basset Al-Megrahi, die altijd is blijven beweren dat hij onschuldig is, kwam op 20 augustus 2009 vrij. Hij was ziek en zou door prostaatkanker nog maar een paar maanden te leven hebben. De buitenwacht twijfelde daar behoorlijk aan. Bij zijn terugkeer in Libië wachtte Al-Megrahi een groots ontvangst. Uiteindelijk overleed de Lockerbie-veroordeelde op 60-jarige leeftijd wel aan kanker, maar toen was het reeds drie jaar later.

Aantal blikken uit 5: 3,5

Lockerbie: A Search For Truth is nu in z’n geheel te streamen via SkyShowtime.

Ben je benieuwd naar meer (goed gelezen) afleveringen van Blik op de Buis? Lees dan:

• Zes jongeren, toen tieners, stellen jarenlang onterecht te hebben vast gezeten voor wat in Nederland bekend werd als de beruchte Restaurantmoord.
• Gilles de la Tourette is natuurlijk allesbehalve prettig. In Baylen Out Loud zie je hoe een jonge meid er echter het beste van probeert te maken.
• Sinds het Oorlogsarchief in Nederland werd opensteld, is deze veel besproken. Wie heulde er met de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog en wie niet? Zou jij het van je voorouders willen weten?
• We kunnen allemaal boos zijn op de overheid door een tekort aan huizen en verder niets doen, maar je kunt ook creatief bij woningnood zijn. Woonhop!g laat dat zien.
• De plattelandsserie Woeste Grond is door meer dan een miljoen kijkers in de armen gesloten. Nog dit jaar volgt een tweede reeks.

Reacties