De perfecte muziek om bij te studeren (of om mee in slaap te vallen), dat is lo-fi hiphop

‘Heey hoe gaat het met jou? Brb. Nee, mijn voet doet pijn. Yooo, Sayu uit India hier! Hoe gaan jullie om met het leven? Heyyy uit NYC. Ben je depressief? ☹”

Het is een transcriptie van slechts drie seconden durende livechat op de immens populaire ‘lo-fi hiphopradio, beats om te ontspannen/studie naar’ livestream op YouTube, die 24 uur per dag een specifiek soort muziek uitzendt: lo-fi hiphop.

Hoe klinkt het?

Het is hiphop, maar zachtaardig. Beats in een langzaam tempo, kalm, warm, rustgevend, instrumentaal. Hier en daar een gitaarriff of een synthbeam, een gedempte kick. Klein en minimalistisch. Perfecte achtergrondmuziek om mee te studeren of in slaap te vallen.

Klinkt als een kleine niche? Helemaal niet: lofi-hiphop is de soundtrack van een hele generatie late millennials en vroege gen-z-mensen. Een generatie die veel sociale druk voelt, opgroeit in onzekere, chaotische tijden en zich graag terugtrekt in het eigen kot. De hierboven genoemde stream is afkomstig van het YouTube-kanaal ‘Lofi Girl’, dat op elk moment van de dag 14,5 miljoen abonnees, 3 miljoen likes en tienduizenden live luisteraars heeft. En soortgelijke kanalen hebben ook miljoenen abonnees.

De aantrekkingskracht ligt misschien in het hele plaatje. Letterlijk: ter begeleiding van de beats tonen lofi-hiphopvideo’s een animatie, vaak van een getekend meisje in Japanse anime-stijl, dat ‘s avonds aan haar bureau huiswerk zit te maken. Het meisje, beter bekend als ‘Lofi Girl’, draagt ​​een koptelefoon, een oranje kater ligt lui in het raamkozijn. Dat beeld van deze warme, veilige tienerkamer lijkt bij velen een soort nostalgisch verlangen op te wekken.

Waar komt het vandaan?

In de jaren vijftig werd de term ‘low fidelity’ gebruikt om muziek te beschrijven die vanwege productiefouten niet geschikt was voor radio. De tegenhanger van hifimuziek. Toen het in de jaren negentig gemakkelijker werd om thuis op computers muziek te maken, nam de ‘authenticiteit’ van imperfecties zoals ruis en achtergrondgeluiden toe in populariteit. Popartiesten als Manu Chao, Portishead en Craig David maken graag lo-fi muziek, en ook moderne house producers als Four Tet en Fred Again experimenteren met iPhone-opnames om dat aardse, menselijke element in hun muziek te verwerken.

Lo-fi hiphop ontstond vooral in de jaren negentig, door het werk van hiphopproducenten als J Dilla, Madlib, MF Doom en het Japanse Nujabes, die in hun instrumentale hiphop geluiden uit de wereld om hen heen gebruikten. Zachte, soulvolle drums, jazzsamples en bossa nova-melodieën, in een langzaam tempo. De wat vereenvoudigde achtergrondmuziekvariant ontstond eind jaren negentig, met de opkomst van YouTube.

De kruisbestuiving tussen Japanse anime en lo-fi hiphop ontstond rond de eeuwwisseling, toen animatiestudio Adult Swim op Cartoon Network zogenaamde ‘bumperads’ uitzond, die begeleid werden door langzame, ‘chilled beats’. Tegelijkertijd groeide de Japanse invloed op de westerse popcultuur in die periode, onder meer door de films van Studio Ghibli (zoals Gefluister van het hart in Prinses Mononoke)Ook de anime-serie Samurai Champloo werd in 2004 een grote hit, met de lo-fi hiphop-soundtrack verzorgd door Nujabes.