De Schelmenstreken van uitgever en galerijeigenaar Pablo Van Dijk (1956-2025) werden verhoogd bij de aankoop

Lang voordat hij eind jaren tachtig uitgroeide tot de meest controversiële uitgever en galerijeigenaar van Rotterdam, zei Pablo van Dijk tegen een collega: “Als ik sterf, kunnen ze me op straat zetten in een vuilniszak. Of liever: giet me in Perspex. ”

In culturele kringen in Rotterdam is er de afgelopen weken vaak rekening gehouden met de dood van Van Dijk, een even legendarische en raadselachtige man, die sinds 1990 in New York woonde. Arnon Grunberg, ook een New Yorker, meldde de dood van Van Dijk op 11 februari in zijn kolom in De Volkskrant. Leo van de Wetering, een oude vriend, bevestigt zijn dood. Eind januari stierf Van Dijk, vermoedelijk in New York, “omringd door de liefdevolle zorg van zijn laatste vrouw”, op 68 -jarige leeftijd. De hoeveel vrouw die betrokken was, is een mysterie. Van de Wetering houdt het rond de zevende.

Op sociale media, veel lof voor Van Dijkbs Bibliophile Publisher en Galerie Bébert (1980-1990). Museum Boijmans van Beuningen wijdde een tentoonstelling aan zijn honderden edities in 2014. Van Dijkks is soms vaak herinnerd. Typisch is de karakterisering van kunstenaar Arie Van Geest, die Van Dijk op Facebook een charmante mix noemt tussen Felix Krull, de oplichter van de Schelmenroman van Thomas Mann en Pietje Bell.

Weinig Rotterdammers hadden de afgelopen jaren contact met Van Dijk, die in 1990 plotseling emigreerden; Zijn galerij, vrouw en naar verluidt verlaten ook schuldeisers verrast.

Van Dijk was enkele jaren de secretaris van Arnon Grunberg rond de eeuwwisseling. Met zijn kunst -edities publiceren, gaf hij ook zo’n Dertig Bibliophile Editions Van de latere PC Hoft Prize -winnaar, boekjes in een kleine editie met nieuwsgierige titels zoals zoals Drink veel witte wijn in Poesje gedicht. Naar de eenzame ambitieuze hoer c.

De vriendschap en samenwerking eindigden abrupt toen Grunberg een “irrationele oplichter” herkende in zijn secretaris, een “cultleider in het land van winstmaximalisatie”. Grunberg schreef dat in 2003 in een hilarische artikel in Hollands Maandblad. Grunberg: “Vriendschap kost geld en heeft zelden een vriendschap gekost me zoveel als die met Pablo van Dijk. Ruwe schattingen variëren van zeventig tot tachtig duizend dollar, maar ik klaag niet, het had veel erger kunnen zijn. “

Picasso

Pablo van Dijk was de zoon van de galerij -eigenaar Hans van Dijk, ook een charmante kunstverkoper met regio’s, als we de berichten op sociale media moeten geloven. Verschillende kunstenaars melden dat ze geld hebben van Van Dijk senior.

Pablo, vernoemd naar Picasso, toonde al cultureel interesse. Als een elf -jaar -benaderde hij Arie Van Geest en vroeg of hij een prentenboek over Napoleon wilde uitwisselen voor een tekening. En op achttienjarige leeftijd betaalde hij dichter Rien Vroe -couplet 5 gulden voor A4 -pagina’s met handgeschreven verzen.

Van Dijk werkte van 1978 tot 1989 als boekverkoper bij Donner in Rotterdam. Eerst leidde hij de literatuurafdeling, later (ook) de kunst. Leo van de Wetering, bestuurslid, herinnert zich zijn voormalige collega als een geestig, sociaal zeer bekwame en vindingrijke. “Klanten hielden van zijn grote gebaar, zijn gulle glimlach en zijn uiterlijk als knappe jongen. “

Van Dijk had ook extreme eigenschappen, zegt Van de Wetering. “Als we samen uit eten gingen en hij hield niet van de kwaliteit van een biefstuk, vlogen de stukjes rood vlees door het restaurant. En in het personeelstoilet bij Donner was hij in staat om ‘s ochtends een stomende bolus achter te laten met een vork erin. Pablo wist soms niet hoe ver hij te ver kon gaan.”

Bébert

Met zijn eerste vrouw Marijke richtte Van Dijk Bébert op in 1980, vernoemd naar de kat van Céline, zijn Franse favoriete schrijver. De uitgeverij is gespecialiseerd in luxe, limited editions van beroemde schrijvers en dichters zoals JMA BiesHeuvel en Gerrit Komrij. Van Dijk’s werkgever Donner trad op als een verkoopplatform.

De nadruk verschoof geleidelijk van Bébert van literatuur naar beeldende kunst, naar de publicatie van prestigieuze mappen en dozen met afbeeldingen, foto’s en multi -Tips door Jan Schoonhoven en Klaas Gubbels, maar ook van internationale beroemdheden zoals Keith Haring, Lawrence Weiner en Robert Mapplethorpe.

De verandering van natuurlijk werd gestart nadat Van Dijk zijn tweede vrouw ontmoette bij Donner, Pandora Tabatabai als Baghi. Samen met haar opende hij een galerij in 1985.

Bébert ging goed. In 1988 verhuisde de galerij naar een prestigieus Patrician -gebouw op de Westersingel, dat was gerenoveerd door het Mecanoo Architectural Firm met de steun van particuliere kredietverstrekkers en de Rotterdam Art Foundation. De eerste exposant in het Blitish -gebouw was de wereldberoemde Franse kunstenaar Christian Boltanski. De Gent Museum -directeur Jan Hoet voerde de opening uit en Tout Rotterdam was verrast hoe Van Dijk, nog steeds boekverkoper bij Donner, het had beheerd. Vlak voor de opening zei hij in NRC Handelsblad: “Misschien zeggen we later dat we niet overbodig zijn geweest voor de beeldende kunst.” Minder dan twee jaar later vertrok hij naar New York.

Hema -onderbroek

Fotograaf Vincent Mentzel, die met Gerard Reve het boek gepubliceerd door Bébert Butcher Crolus koopt een oude viool gemaakt, contact gehouden. Toen hij Van Dijk in New York bezocht, nam hij altijd een stapel witte Hema -onderbroek op aanvraag. “Pablo gebruikte de creativiteit van iemand anders om beter te worden”, zegt Mentzel. Het is een terugkerende observatie. Van Dijk leefde van het talent van anderen, schreef Grunberg in zijn column De Volkskrant.

Beeldende kunstenaar Gina Kranendonk lachte met Van Dijk rond de roddels over zijn gedrag. Hij was haar eerste vriendje; Ze zat nog op school, hij was tien jaar ouder. “Ik wens elk jong meisje zo’n eerste vriendje. Pablo leerde me jong hoe je liefde prachtig en intensief kunt ervaren. Het werd mijn standaard.”

Pablo gebruikte de creativiteit van iemand anders om beter te worden

In de afgelopen jaren bleef het stil rond Pablo van Dijk. Na een voetbreuk hielden vrienden een verzameling voor het American Hospital Account. En op Instagram Hij presenteerde zichzelf, voor een paar dozijn volgers, als een maker van handgemaakte, redelijk clownachtige kostuums.

Wat overblijft zijn de verhalen, merkt dichter Rien Vroegindeweij op. “En natuurlijk zijn prachtige boeken.”

Om te delen





Mail de editors