De teksten van pianiste-zangeres Samora Pinderhughes reiken tot diep in de buik. “Ik wil dat mensen zich begrepen voelen.”

Eenzaamheid, zelfvergeving, traumaverwerking. Het donkere wolkendek in een hersenpan. De teksten van pianiste en zangeres Samora Pinderhughes (33) uit New York raken ‘onderbuikniveau’ diep. In de muziek van Pinderhughes werd kwetsbaarheid zijn kracht. Gemotiveerd door de intentie om altijd ‘oprecht’ te zijn, keert hij zichzelf binnenstebuiten, in alle lethargie die voortkomt uit het doorbreken van de cyclische patronen van geestelijke gezondheidsproblemen.

Volgende week speelt Samora Pinderhughes hier met zijn zeskoppige band op drie festivals (Rockit in Groningen, Super Sonic Jazz in Amsterdam en November Music in ‘s-Hertogenbosch) plus een aparte show in LantarenVenster in Rotterdam. De jetlag speelt hem nu parten, de muzikant grinnikt met de prettige, zachte uitstraling. Maar hij kijkt er erg naar uit om zijn nieuwe muziek live uit te voeren. Hij is zojuist in Berlijn aangekomen voor zijn Europese tournee.

Onlangs gepubliceerd Venus lacht niet in The House of Tearseen super gedetailleerd en gelaagd, open modern jazzalbum dat zich bij elke luisterbeurt stukje bij beetje openbaart. Tussen contemplatieve jazzpiano, neo-soul, artpop, hiphop, koorzang en elektronische soundscapes navigeert Pinderhughes heel openlijk rond thema’s als depressie, angst, sociale druk, vergeving en genezing. Hij kijkt naar zijn identiteit en ervaringen als ‘biraciale’ man en identificeert zijn onzekerheden.

Het meest opvallend: zijn zang. Het is een bedwelmende fluisterzang met soms kronkelige, gruizige verbuigingen – alsof iemand de zang met een draaihoogte aanstuurt. Zijn uitzonderlijke, bijna Nina Simone-achtige ongrijpbare geluid smelt en rilt tegelijk.

Het genezingsproject

Omdat het een heel kwetsbaar album is, krijgt het veel reacties, vertelt de muzikant. “Mensen willen praten over hun eigen mentale lijden. Heel fijn, want voor mij is dat precies waar het om gaat. Ik wil en hoop dat mensen zich begrepen voelen door mijn muziek over… nou ja, noem het de kunst van het leven. En ik kan ze vertellen wat goed voor mij werkt als ik weer een knoop in mijn maag voel.”

Wat dan? “Praat erover en ga zeker naar buiten. Om te lopen!”

Vraag hem naar de rol van muziek in zijn bestaan ​​en je krijgt meteen een diepgaand antwoord. “Ik vind mijn taal in de muziek. Muziek resoneert diep in mij, het is elementair. Spiritueel gezien komt de muziek als een geschenk naar mij toe, waarna ik deze als een soort kanaal zo ijverig en zo gedetailleerd mogelijk doorgeef. Zelfs met mijn meest persoonlijke muziek kan ik niet zeggen dat ik de enige architect ervan ben.”

Pinderhughes is veelzijdig. Naast zanger, pianist, componist en filmmaker is hij ook een zachtaardig activist. Samora Pinderhughes, die opgroeide in de Bay Area in Californië, ontving in 2023 een subsidie ​​van $1 miljoen van de Mellon Foundation. Het ongekende bedrag was voor zijn multidisciplinaire Healing Project, een gemeenschap die draait om ‘healing’, zowel artistiek (muziek als beeldende kunst) en in sociale projecten.

Het eerste album dat bij dit project hoorde, was zijn album Rouw. Hij werkte eraan samen met producer Jack DeBoe, zijn vaste muziekmaatje (die ook muziek maakte voor de Late show met Stephen Colbert). Rouw was een van de meest opvallende jazzalbums van 2022: Pinderhughes zong zacht en introspectief over menselijk lijden en veerkracht. Zijn liedjes in een magische bal van muziekgenres waren gebaseerd op zo’n honderd interviews die hij had afgenomen met mensen van kleur die in de gevangenis hadden gezeten of een vorm van ‘structureel geweld’ hadden meegemaakt. Er was ook een tentoonstelling en een online archief.

Het Healing Project, waar Pinderhughes sinds 2014 aan werkt, gaat “over genezing en jezelf emotioneel openstellen – voor je eigen gevoelens, voor de ervaringen van anderen, voor vrijgevigheid.” Zijn sociaal-politieke betrokkenheid krijgt hij niet van een vreemde. “Die vonk was er al vroeg over.” In hun gemengde gezin hebben zijn ouders allebei een academische graad. Activist als ze zijn, komen ze graag op voor maatschappelijke vraagstukken.

Hij maakt al muziek sinds de kleuterschool. “Een van de docenten daar ontdekte mijn liefde voor muziek. Ze was een Venezolaanse percussioniste met een groot gevoel voor ritme. Dus begon ik met percussie en op zevenjarige leeftijd stapte ik over op piano.” Het voelde natuurlijk aan dat hij muziek speelde. Net als zijn jongere zus Elena Pinderhughes, zangeres en fluitiste (met onder meer Chief Adjuah-trompettist Christian Scott), die ook al vroeg in bands speelde.

Zorgen voor zijn zwakke grootvader

Samora Pinderhughes studeerde, net als Nina Simone in 1950, piano aan de beroemde Juilliard School of Music in New York. Jazz. “Pianisten als Kenny Barron en Frank Kimbrough leerden mij de diepe principes van de piano, van solopiano, ritme, maat en begeleiding, wat belangrijk is voor mij als zelfbegeleide zanger. Je moet ruimte vinden tussen de noten en de melodie en niet in de weg staan ​​van wat er op de voorgrond gebeurt.”

Zijn tijd als student in New York was volgens hem ‘verre van wild’. Hij woonde bij zijn kwetsbare grootvader, een oudere psycholoog. “Ik heb voor hem gezorgd tot aan zijn dood. We hadden een hele goede relatie en via hem heb ik veel geleerd over beeldende kunst. Ja, als jonge jazzstudent had ik misschien gehoopt op wat meer sociale ervaringen, maar ik ging niet uit, ik zorgde voor hem. Heel dierbaar.”

Zijn dood was Pinderhughes’ eerste ervaring met persoonlijk verlies en het omgaan met verdriet. Toen besefte hij hoe weinig wij als mensen leren omgaan met de dood. “In ons moderne leven is verdriet geïndividualiseerd. Mensen weten niet hoe ze met verdriet moeten omgaan.” Het was het begin van zijn album Rouw.

Zijn invloeden komen overal vandaan, zegt hij. Hij verdiepte zich in Cubaanse en West-Afrikaanse muziek. Als copywriter bestudeert hij naast literatuur en non-fictie wetenschappelijke en filosofische artikelen. Maar zijn songwriting wordt net zo goed beïnvloed door rapmuziek. Wat hem betreft “van het hoogste schrijfniveau”. Als kunstenaar ziet hij zichzelf voortkomen uit een lijn die hij de ‘zwarte radicale traditie’ noemt: uitgesproken Afro-Amerikaanse kunstenaars die afstammen van de Afrikaanse diaspora.

De liedjes op Venus dateren uit verschillende periodes van zijn leven, zegt hij. Sommige van ongeveer acht jaar geleden. Wat is de reden dat hij ze niet eerder heeft vrijgelaten? “Nou, ik denk dat het allemaal een beetje te persoonlijk voelde. En ik wilde dat ze echt goed zouden zijn.” Hij vertelt hoe hij in die jaren zijn ‘stem’ als songwriter moest vinden. En dit persoonlijke project liep parallel aan zijn andere muziekprojecten. “Stukje bij beetje leerde ik hoe ik mezelf in liedjes kon uiten en hoe dat verfijning vergt. Ik denk dat er van sommige nummers waarschijnlijk wel vijftig versies zijn.”

‘Forgive Yourself’ is al geruime tijd het slotnummer van zijn shows. Ook hij eindigt zijn album met polyfone zang. Het is als een mantra: “Vergeef jezelf, leer met jezelf leven.” Even delicaat als bedwelmend klopt Pinderhughes over zijn bezorgde wangen.

Vorig jaar besloot hij door te gaan met het uitbrengen van Venus was te danken aan de warme ontvangst van zijn album Rouw. “Dat gaf mij vertrouwen. Ik genoot ervan hoe mensen een relatie met mijn liedjes opbouwden, hoe ze er keer op keer op terugkwamen. Het voelt voor mij veiliger.”

Om te delen





E-mail de redacteur