De geslaagde nieuwe youngadultroman van Anna van Praag, Waar ben je?, draait om een zoektocht. Juno, de zus van Milan, is op een dag zomaar verdwenen. De politie vindt de zaak niet zo urgent – ze is immers meerderjarig. Ook hun moeder blijft rustig. ‘Juno is altijd maar met één ding bezig: ontregeling veroorzaken,’ zegt ze. Dus wacht ze ijskoud af tot de dochter met wie ze altijd ruzie heeft weer komt opdagen.
Maar Milan is vastbesloten om zijn geliefde zus terug te vinden. Daarom onderzoekt hij alles wat hij tegenkomt in haar kamer: van brieven en opstellen tot een gelukspoppetje en een padvindersinsigne. Tijdens die speurtocht ontdek je waarom er voor Milan zoveel vanaf hangt. De eigenzinnige Juno heeft jarenlang voor hem gezorgd, terwijl hun moeder depressief op de bank lag.
Escaperooms
De opzet van het verhaal doet denken aan Papertowns van John Green. Ook daarin verdwijnt een mysterieus meisje dat moeilijk te traceren sporen nalaat. Juno is gek op escaperooms en heeft haar broertje jarenlang getraind in het ontcijferen van aanwijzingen, dus hij weet hoe hij het moet aanpakken.
Zijn nieuwe vriendin Jaleesa helpt enthousiast met zoeken en maakt voortvarend afspraakjes met iedereen die iets over Juno zou kunnen weten. Bij Milan maken die ontmoetingen van alles los; Jaleesa kleurt haar eigen beeld van Juno steeds verder in. Ze is met haar optimisme en honderd vrolijke vlechtjes een mooie tegenpool voor de tobberige Milan. Haar blik is onbevangen, ze duidt onomwonden wat ze hoort en ziet. Af en toe leidt dat tot een klein conflict, maar haar vasthoudendheid blijft de motor achter deze zoektocht.
De schuldvraag wordt steeds complexer
Er komt behoorlijk wat boven tafel, waaronder een weggestopt familiegeheim. Net als in Van Praags vorige boek, Jona, speelt ook hier het idee dat problemen doorwerken van generatie op generatie. Ze houdt niet van simpele whodunits of van platte karakters. Haar personages zijn levensecht en hebben allemaal hun eigen drijfveren, onvolkomenheden en bagage. Daarmee wordt de schuldvraag die hier speelt steeds complexer. Er is iets ergs gebeurd, lang geleden, maar wie is daarvoor verantwoordelijk?
Een cruciale aanwijzing vormt een oud schoolwerkstuk over Misdaad en straf van Dostojevski, waarin Juno schreef dat de hoofdpersoon wordt geplaagd door gevoelens van wroeging en twijfel. Welke parallellen er zijn laat Van Praag in het midden, dat mag je zelf uitvogelen. Ze kauwt niet voor, maar laat je nadenken. In hoeverre ben je als kind verantwoordelijk voor wat je doet? Wanneer kun je ouders nalatigheid verwijten?
In dit genuanceerde en soms griezelige verhaal kun je op het antwoord lekker lang broeden.
Anna van Praag
Waar ben je?
Lemniscaat; 224 blz., € 16,99
Vanaf 15 jaar
Lees ook:
De onverwachte gevolgen van een familiegeheim
In de jeugdroman ‘Jona’ gaat een 16-jarige kleinzoon op zoek naar de oude liefde van zijn dementerende oma. Anna van Praag bouwt de spanning knap op, als in een detective.
