Frustratie over hapering communicatiesysteem politie: ‘Problemen spelen al jaren’

Wat de storing in het communicatiesysteem van de politie afgelopen nieuwjaarsnacht heeft veroorzaakt, is nog altijd onduidelijk. Minister van Justitie David van Weel zegt dat overbelasting mogelijk de oorzaak was, de Nationale Politie zegt het nog niet te weten. Hoe dan ook is het niet de eerste keer dat het zogenoemde C2000-systeem haperde. Voor politieagenten en vakbonden is de maat vol.

Ramon Meijerink, waarnemend voorzitter van politievakbond ACP, denkt dat het ministerie van Justitie en de corpsleiding van de politie wel degelijk de urgentie van het probleem inzien. “Maar het heeft al zo lang niet de aandacht gehad die het verdient. Dit is de lifeline van politiemensen en andere hulpverleners. Mijn zorg is dat we over een jaar exact hetzelfde gesprek voeren”, zegt Meijerink tegen Nieuwsuur.

De vakbondsvoorzitter waarschuwde afgelopen weekend al dat Oud en Nieuw een spannende nacht zou worden vanwege eerdere storingen met C2000. Tegen Nu.nl zei hij: “Als C2000 faalt op cruciale momenten, maken wij ons grote zorgen over de veiligheid van onze politiemensen.”

In Nieuwsuur zegt Meijerink dat dit geen fictief scenario is gebleken. “Wat mij irriteert, is dat het elke keer weer terugkomt, niet alleen met Oud en Nieuw.”

Want de problemen met C2000 zijn er al lang. Sinds 2003 gebruiken politie en brandweer, maar ook Rijkswaterstaat en andere overheidsdiensten het netwerk, en al sinds het begin kampt het met storingen. Bijvoorbeeld tijdens de strandrellen in Hoek van Holland in 2009, waarbij een dode viel door een politiekogel. Ook toen raakte C2000 overbelast, waardoor politieagenten tijdelijk niet met elkaar konden communiceren.

Meijerink is zelf 14 jaar politieagent geweest en volgens hem is er altijd gedoe geweest met C2000. “Ik denk dat het belangrijk is dat we niet meer spreken over fouten in het systeem, maar van een kapot systeem.”

Voor zover bekend heeft de storing tijdens de nieuwjaarsnacht niet tot grote problemen geleid, maar Meijerink heeft veel berichten gekregen van politieagenten die zeiden dat ze hun werk niet goed konden doen. “Bijvoorbeeld omdat ze geen kritische informatie konden krijgen voor een inzet.”

Nieuwsuur sprak ook met een agent die anoniem wil blijven over zijn ervaring tijdens de jaarwisseling. “Er kwam een melding binnen van iemand die met een mes rondliep. Dan is het behoorlijk essentieel dat je goed verneemt hoe die persoon eruitziet en waar hij loopt. Op dat moment was het gewoon niet te doen om te horen wat er werd gezegd.”

Vandaag werd bekend dat ook de noodknop op de portofoons van politieagenten niet goed werkte tijdens de jaarwisseling. Agenten mogen die knop indrukken als ze in levensgevaar zijn en krijgen daarmee voorrang op andere meldingen aan de meldkamer. “Toen ik dit hoorde, realiseerde ik me dat we echt in gevaar zijn geweest”, aldus de agent. “Daar zit ‘m ook de pijn: we hebben die nacht niet geweten dat die rode knop niet werkte. Dat gevoel maakt me ontzettend teleurgesteld in de organisatie.”

In het Brabantse Veen werd een politieauto in brand gestoken tijdens de jaarwisseling:

In het voorjaar van 2023, nadat het systeem weer had gehaperd tijdens een klopjacht op overvallers, diende vakbondsvertegenwoordiger Meijerink een klacht in bij de Arbeidsinspectie namens de politievakbonden, waarna de Inspectie een onderzoek startte. In juli van dat jaar concludeerde de Inspectie in een rapport: “Als er geen maatregelen worden genomen […] dan kunnen werknemers in dusdanig gevaarlijke situaties terechtkomen dat hulp noodzakelijk is, maar zij niet kunnen alarmeren.”

Afgelopen november heeft de Inspectie een dwangsom opgelegd aan de politie omdat de politie te weinig heeft gedaan om de problemen op te lossen. De dwangsom van 325.000 euro wordt geïnd als over twee maanden nog altijd niet aan de eisen van de Inspectie is voldaan.

Volgens de Inspectie ligt een deel van de oplossing bij het plaatsen van extra antennemasten. Daarnaast zou een beter gebruik van het systeem door agenten, de zogenoemde etherdiscipline, overbelasting kunnen voorkomen.

Vakbondsvoorzitter Meijerink noemt de problemen een “meerkoppig monster” die niet alleen zijn op te lossen met meer zendmasten en betere etherdiscipline. “Het heeft ook te maken met achterstallig onderhoud, en met het feit dat er geen eigenaarschap is. De politie en het ministerie wijzen naar elkaar.”

Minister Van Weel laat weten de frustratie over het haperende systeem te delen. “Op dit moment wordt door de Politie, mijn ministerie en de leverancier in kaart gebracht hoe dit precies heeft kunnen gebeuren.” Van Weel zegt volgende week een brief aan de Tweede Kamer te zullen sturen over het verloop van de jaarwisseling.