In het overstromingsdrama ‘Waterlanders’ hebben de doden gevoel voor humor

Hadden ze toch niet moeten worden geëvacueerd? Ja, misschien. Nee, doe niet zo gek. Het water staat anderhalve meter hoog – nee, echt geen anderhalve meter. Ja, minimaal anderhalve meter. En in dit strontgat van een huis waar je niet eens bij kunt… Man, het is helemaal geen strontgat. Ja, het is één grote rotzooi!

Op de bovenste verdieping van een gehavend huis kijkt een gezin uit het raam naar het stijgende water. Het dondert, het regent, een hond zweeft voorbij. Hun opgesloten uren brengen ze door met kibbelen: tienerzoon Kees (Koen van der Molen), zijn moeders Sofie (Randy Fokke) en Tara (Jip Smit) en Sofie’s vader Maarten (Paul R. Kooij) zijn het nergens over eens. Het viertal lijkt samen te leven in een precair evenwicht. Wanneer de storm optrekt en een vers lichaam (Alexander De Maere) achterlaat in hun vochtige voortuin, lijkt het het laatste zetje dat nodig is om het evenwicht definitief te verstoren.

Het uitgangspunt van Waterlandershet nieuwe toneelstuk van schrijver Koen Caris, geregisseerd door Hanneke Braam, klinkt even zwaar als onheilspellend. Een huis vol spanning, oprukkend water, een lijk op de stoep: het is niet verwonderlijk dat het stuk ondertiteld is Een modern polderdrama ontvangen. Toch blijkt het drama vaak behoorlijk komisch te zijn. Dat heeft zowel te maken met het vlotte acteerwerk van de vijfkoppige cast als met de geestige dialogen en een aantal slimme keuzes van Caris, die onder meer besloot de verdronken jongen niet alleen een stem, maar ook een goede stem te geven. gevoel voor humor.

Hoger niveau

Wat de voorstelling ook naar een hoger niveau tilt, is de manier waarop de relaties en geschiedenis van de familie zich op natuurlijke wijze ontvouwen. Er wordt weinig expliciet gezegd, en toch onthullen de familieleden zich bij elke zin. Al in de eerste scène komen hun verschillende persoonlijkheden tot uiting in de meningsverschillen die ze koeltjes uitvechten. Sofie wordt uitgescholden door haar vader, die zijn volwassen dochter met ‘kind’ aanspreekt als hij iets van haar gedaan wil krijgen. Ze ondersteunt Tara nauwelijks als ze voortdurend wordt tegengesproken door Maarten, of als hij zich bemoeit met de opvoeding van Kees. Deze ligt te klagen in een hoekje van de zolder en komt pas in actie als er buiten iets te filmen is waarmee hij indruk kan maken op zijn vrienden.

Vanaf die opening wordt al snel duidelijk welke jaren van ergernissen en zorgen de familiebanden hebben gevormd en aangescherpt. Daarbij gaat het ook om gevoelens die de gezinssfeer overstijgen: Waterlanders is soms niet alleen een familiedrama, maar ook een verhaal over klimaatverandering en mislukte politiek. Het stuk is losjes gebaseerd op de overstromingen in Limburg, België en Duitsland in de zomer van 2021. De personages in Waterlanders wonen in het overstromingsgebied – hun huis is in tien jaar tijd vijf keer overstroomd.

Jarenlang hebben ze met verzekeraars gevochten om genoeg geld te krijgen om hun huis te repareren, terwijl de schade blijft oplopen. Ze voelen zich ongezien. Net als de verdronken jongen, die na zijn dood checkt hoeveel berichten over hem in het nieuws zijn verschenen. Drie berichten, noteert hij ongelovig. “En de laatste had maar vijf regels.” Bij de overstromingen van 2021 zijn ook mensen om het leven gekomen. Ook zij waren ooit meer dan een vergeten clausule in de krant.

Om te delen





E-mail de redacteur