NOS Nieuws•
Elf mensen in Nederland zijn slachtoffer geworden van beruchte Israëlische spionagesoftware. Dat blijkt uit een lijst van het aantal slachtoffers per land, die is ingediend bij een rechtszaak in de Verenigde Staten. Door het overzicht wordt voor het eerst duidelijk hoe groot de kwestie voor Nederland is.
De spionagesoftware Pegasus van het bedrijf NSO uit Israël kan onder meer WhatsApp-berichten zien, de camera en microfoon aanzetten, de locatie achterhalen, zien welke foto’s en video’s zijn gemaakt, het adresboek leegtrekken en de internetgeschiedenis bekijken.
Uit de openbaar gemaakte lijst wordt niet duidelijk wie in Nederland is bespioneerd met de Pegasus-software. Ook is niet duidelijk wie achter de spionage zit: het kan ook gaan om buitenlandse aanvallen op mensen in Nederland.
Pegasus is officieel alleen bedoeld voor inlichtingen- en veiligheidsdiensten in de strijd tegen terrorisme en zware criminaliteit. Maar uit internationaal onderzoek blijkt dat de software ook is ingezet tegen journalisten, advocaten, politici en activisten.
Nederland kocht Pegasus
Nederland telt op een land na de meeste gevallen van spionage met Pegasus in Europa. Alleen in Spanje zijn meer slachtoffers: 21. De meeste gevallen bevinden zich buiten Europa, zoals Mexico (456) en Marokko (69), waar de software is ingezet tegen journalisten en activisten.
In Spanje trad het hoofd van de geheime dienst af na het gebruik van Pegasus. Daar bleek de software te zijn ingezet tegen personen rond de onafhankelijkheidsbeweging van Catalonië.
Ook Nederland heeft de software gekocht. In 2022 onthulde de Volkskrant dat de Nederlandse inlichtingendienst AIVD software van NSO heeft ingezet om de telefoon van Ridouan Taghi te hacken.
Rechtszaak WhatsApp tegen NSO
De lijst met slachtoffers is ingediend in een rechtszaak tussen WhatsApp en NSO. In 2019 bleek dat het Israëlische bedrijf misbruik maakte van een lek in WhatsApp om de spionagesoftware ongezien op de telefoons van slachtoffers te installeren.
In december oordeelde de rechtbank dat NSO de Amerikaanse wet heeft overtreden door telefoons via WhatsApp te besmetten. Volgens WhatsApp zijn minstens honderd mensenrechtenactivisten en journalisten op die manier slachtoffer geworden.
Pegasus: de val van de ultieme spion
