Jeuk of pijn? Je hersenen weten precies het verschil

Jeuk en pijn lijken misschien op elkaar, maar je hersenen behandelen ze als compleet verschillende sensaties. Een nieuw onderzoek, gepubliceerd in Nature Communications, laat zien hoe ons brein onderscheid maakt tussen de twee. 

Dit inzicht kan helpen bij de ontwikkeling van betere behandelingen voor chronische pijn en jeuk.

Jeuk en pijn op verschillende manieren verwerkt 

Iedereen heeft het weleens meegemaakt: een muggenbult die je wilt krabben of je hand die brandt na contact met een heet voorwerp. Hoewel beide een sterke reactie uitlokken, verwerkt je brein jeuk en pijn op een andere manier.

Wanneer je een insectenbeet krijgt of last hebt van een droge huid, sturen zenuwvezels in je huid signalen naar de hersenen die de drang om te krabben activeren. Pijn werkt anders: het waarschuwt voor mogelijk gevaar, zoals een scherp voorwerp of een hete pan. Je lichaam reageert hier direct op door bijvoorbeeld weg te trekken.

Test op muizen 

Zowel jeuk- als pijnsignalen reizen via het ruggenmerg naar de hersenen, waar ze eerst in de thalamus terechtkomen. Dit kun je ook wel zien als het ‘verkeersknooppunt’ voor zintuiglijke waarneming. Hier wordt de informatie doorgestuurd naar hogere hersengebieden, waaronder de anterior cingulate cortex (een regio die helpt bij het herkennen en interpreteren van pijn en jeuk). 

Wat blijkt? Deze hersenregio heeft gespecialiseerde neuronen die óf jeuk óf pijn detecteren. Onderzoekers ontdekten dit door muizen bloot te stellen aan twee stoffen: een die jeuk veroorzaakte en een die lichte pijn opwekte. Ze zagen dat sommige neuronen alleen actief werden bij jeuk en andere uitsluitend bij pijn.

Vervolgens schakelden de wetenschappers de jeuk-specifieke neuronen uit. De muizen stopten vrijwel direct met krabben, terwijl hun reactie op pijn onaangetast bleef. Hetzelfde gebeurde andersom bij het uitschakelen van pijnneuronen. Dit bewijst dat jeuk en pijn in verschillende circuits binnen de hersenen worden verwerkt.

Resultaten goed voor gerichtere therapieën 

Deze ontdekking kan de deur openen naar nieuwe behandelingen voor mensen die lijden aan chronische pijn of oncontroleerbare jeuk, bijvoorbeeld door huidaandoeningen of zenuwschade. Door beter te begrijpen hoe de hersenen deze sensaties reguleren, kunnen wetenschappers gerichtere therapieën ontwikkelen.

Dus de volgende keer dat je jeuk hebt, weet je: je hersenen hebben een complex netwerk dat je vertelt of je moet krabben of juist moet wegtrekken van pijn.

Reacties