NOS Nieuws•
-
Aïda Brands
redacteur Economie
-
Aïda Brands
redacteur Economie
Koffie is de afgelopen maanden zo snel in prijs gestegen dat er een conflict is ontstaan tussen de supermarkten en het moederbedrijf van koffiebrander Douwe Egberts. In veel supermarkten is de koffie van het bedrijf niet leverbaar. Inzet van de onderhandelingen: wie moet opdraaien voor de fors gestegen prijzen?
Op dit moment staat de prijs voor een kilo arabicabonen in de wereldhandel op zo’n 8,50 euro. De marktprijs voor deze meest gebruikte bonensoort is afgelopen jaar meer dan verdubbeld. Maar dat is nog niet zichtbaar in de supermarkt, want de koffie die nu in de schappen ligt is vorig jaar al ingekocht.
-
nos
-
nos
De prijsstijging van ruwe bonen heeft verschillende oorzaken. Brazilië is een van de grootste koffieproducenten ter wereld, maar het afgelopen jaar hadden de koffieboeren daar te kampen met slecht weer als gevolg van klimaatverandering. De oogst was veel minder groot.
Tegelijkertijd is de vraag naar koffie de afgelopen jaren wereldwijd flink toegenomen. In Azië werd van oudsher voornamelijk thee gedronken, maar de afgelopen jaren is koffie ook daar een populaire drank geworden.
Zo groeide de Amerikaanse koffieketen Starbucks nergens harder dan in Azië. Afgelopen jaren kwamen er jaarlijks zo’n 800 vestigingen bij in China. Inmiddels staat ruim een derde van alle Starbucks-vestigingen in Peking, Shanghai of een van de andere Chinese steden.
Wie gaat betalen?
De onderhandelingen die nu plaatsvinden tussen JDE Peet’s, het moederbedrijf van Douwe Egberts, en de supermarkten gaan over de koffieprijzen voor komend jaar. Koffie wordt al jaren gezien als een van de basisproducten in een Nederlands huishouden.
-
NOS
In verschillende supermarkten zijn er lege koffieschappen -
NOS
In verschillende supermarkten zijn er lege koffieschappen -
NOS
In verschillende supermarkten zijn er lege koffieschappen
De supermarkten willen dan ook dat de koffie die ze verkopen het komend jaar niet veel duurder wordt. “Grote prijsstijgingen moeten we kunnen uitleggen aan de klant”, zegt Michiel Muller, oprichter van online supermarkt Picnic. “Afgelopen jaren zijn de prijzen enorm omhoog gegaan en nu komen er weer prijsvoorstellen van 20 à 30 procent hoger. Dat is voor ons onacceptabel.”
Ook andere supermarkten zeggen op dit moment minder of geen Douwe Egberts-producten te hebben omdat ze er nog altijd niet uit zijn met JDE Peet’s.
Het grote koffiemerk zelf wil niet veel kwijt over de onderhandelingen. “Jaargesprekken met retailers zijn een complex gegeven waarin de prijs een belangrijk element is, maar lang niet het enige. De prijs die de consument in de winkel betaalt, wordt door de supermarkten vastgesteld. Het is heel spijtig dat veel koffiedrinkers hun favoriete koffieproducten bij een aantal supermarkten momenteel niet aantreffen”, zegt een woordvoerder.
Supermarkten en koffiemerken zijn niet de enige spelers in de keten. Er zijn ook nog boeren, verwerkers en allerlei tussenhandelaren. De vraag is dus waar de extra euro’s voor een pak koffie belanden.
Direct bij de boer kopen
De koffieboer profiteert in ieder geval niet van de prijsstijging, zegt koffiedeskundige Bregje Deben van de Koffieschool. Een koffieboer krijgt misschien iets meer voor zijn koffie, maar het meeste geld blijft echt hangen bij de grote koffiebedrijven. “Van de prijs die we betalen voor koffie gaat zo’n 20 procent naar de producerende landen, maar 80 procent van het geld blijft hangen bij bedrijven in de consumerende landen.”
Om dat eerlijker te verdelen, kopen sommige koffiespeciaalzaken hun koffie direct bij de boer. En dat zouden grotere spelers ook kunnen doen, zegt Guido van Staveren, oprichter van Moyee Coffee.
“We kennen iedere individuele boer, die is volledig gedigitaliseerd. We kopen daar koffie. We branden de koffie in het land van herkomst en verkopen het hier aan de consument. We werken op die manier samen met 12.000 boeren.”
Het is niet te zeggen wat de prijs voor koffie de komende tijd gaat doen. Belangrijk is hoe de komende oogst in Brazilië zal zijn, die rond mei begint. Deskundigen verwachten dat de koffieprijs tot die tijd nog flink zal schommelen. Eén ding lijkt zeker: de koffie voor de koffiedrinker wordt duurder. Hoeveel zal afhangen van de supermarkten en koffiemerken.
Nieuwsuur dook ook in de schaarste van koffie. In de video zie je wat daar allemaal aan bijdraagt:
