Kunstenaar uit Dubai herinterpreteert bonsai met iconische Ghaf- en olijfbomen uit de VAE – Nieuws
Dr. Sterriker met een Ghaf-bonsaiboom op haar Al Quoz-tentoonstelling
In een wereld die altijd haast heeft, waar de natuur vaak een bijzaak lijkt, biedt de bonsaiboom een zacht duwtje om te vertragen en opnieuw verbinding te maken. Vooral op een plek als de VAE, waar het leven gedijt te midden van woestijnzand, bieden deze kleine bomen, met hun ingewikkelde vormen, meer dan alleen een prachtig decor.
Voor dr. Kasia Sterriker, een in Dubai gevestigde milieukunstenaar en wetenschapper, is bonsai de plek waar kunst, wetenschap en natuur samenkomen. Haar missie? Om ons te inspireren om verder te kijken dan de oppervlakte, onze wortels te herontdekken en opnieuw na te denken over de manier waarop we omgaan met de wereld om ons heen, één miniatuur bonsai-meesterwerk tegelijk.
De Pools-Britse milieu-pedagoge heeft de kunst van bonsai opnieuw gedefinieerd als méér dan een tuinbouwpraktijk, met haar werk gericht op het demonstreren van het transformerende potentieel van bonsai als genezend hulpmiddel en medium voor eco-bewustzijn.
Dr. Sterriker’s eigen reis in de wereld van bonsaibomen begon onder de invloed van haar vader, een internationale bonsaimeester, en haar grootvader, een burgerlijk ingenieur, met inspiratie uit haar kindertijd die de kiem legde voor een levenslange fascinatie. “Toen ik opgroeide, werd ik omringd door twee werelden: de logische, analytische wereld van techniek en de poëtische, meditatieve wereld van bonsai. Het was onmogelijk om beide niet te omarmen”, herinnert ze zich.
Als landschapsarchitect werkte ze aan stadsplanning en milieubeoordelingen in Polen, terwijl ze als wetenschapper innovatieve oplossingen ontwikkelde voor de landbouw en milieutechniek. Maar het is haar rol als kunstenaar die haar in staat heeft gesteld deze disciplines samen te brengen.
Tegenwoordig geven haar ‘Beyond Bonsai’-sculpturen, tentoongesteld in de wijk Al Quoz in Dubai, een nieuwe invulling aan traditionele bonsaikunst door inheemse bomen zoals de Ghaf en Olive te integreren, waardoor de ecologische geschiedenis van de VAE wordt gecombineerd met culturele betekenis.
“De Ghaf-boom is een bewaker van de woestijn. Het leert ons over overleven onder de zwaarste omstandigheden”, zegt dr. Sterriker. “Ondertussen is de Olijfboom, met zijn kronkelende takken, een levend symbool van vrede en uithoudingsvermogen.”
Haar werk viert niet alleen de therapeutische voordelen van bonsaikunst, maar werpt ook licht op de cruciale impact ervan op het omarmen van ecologische verantwoordelijkheid, vooral in de dorre landschappen van de VAE. “Kunst is een brug”, zegt ze. “Het verbindt mensen met de natuur op manieren die met woorden alleen niet mogelijk zijn.”
Bonsaipraktijk: wat is het en waarom het ertoe doet
Volgens dr. Kasia Sterriker is bonsai “de kunst en praktijk van het kweken en trainen van miniatuurbomen in containers of potten om esthetisch aantrekkelijke afbeeldingen van een natuurlijke boom te creëren.”
“De wortels van bonsai zijn terug te voeren op oude beschavingen, waaronder Egypte en India”, legt ze uit. “In Egypte werden rond 2500 vGT miniatuurbomen in potten gekweekt als onderdeel van tempeltuinen, die de verbinding tussen het goddelijke en het aardse symboliseerden. Deze kleine bomen werden vaak afgebeeld in hiërogliefen en grafkunstwerken, die het leven, de vernieuwing en het hiernamaals vertegenwoordigden. .”
Tegen de tijd dat bonsaikunst in de 6e eeuw Japan bereikte, onderging het een aanzienlijke transformatie, voegt dr. Sterriker toe. “Japanse Zen-monniken namen deze praktijk over en integreerden het in hun spirituele en meditatieve routines. De term ‘bonsai’ werd in deze periode bedacht en betekent letterlijk ‘boom in een pot.'”
Bonsai als therapie
In een steeds sneller veranderende wereld kunnen bonsaibomen een toevluchtsoord voor mindfulness en genezing bieden. Bonsaitherapie, een gespecialiseerde vorm van tuinbouwtherapie, maakt gebruik van de teelt van deze miniatuurbomen om het mentale, emotionele en fysieke welzijn te bevorderen.
“Bonsaibomen hebben een ongelooflijke manier om ons te vertragen”, legt dr. Sterriker uit. “In een wereld die vaak overweldigend aanvoelt, dwingt het verzorgen van een bonsai je om je te concentreren op het huidige moment. Het is een kunst die niet alleen de boom koestert, maar ook de persoon die ervoor zorgt.”
De doelbewuste zorg die nodig is om een bonsai vorm te geven en te onderhouden stimuleert een gevoel van doelgerichtheid en verantwoordelijkheid, wat vooral waardevol kan zijn voor mensen die te maken hebben met geestelijke gezondheidsproblemen zoals stress, angst of depressie.
“Het verzorgen van een bonsai geeft veel voldoening. Elke tak die je snoeit, elk blad dat je vormt, is een kleine prestatie die vertrouwen schept”, zegt dr. Sterriker, die bonsai als therapeutisch medium gebruikt in hospices, bejaardentehuizen en workshops voor vastberaden kinderen.
Voor deelnemers kan het vormgeven van takken of het observeren van de langzame, doelbewuste groei van een boom een meditatieve praktijk worden, waardoor een kalmerende omgeving wordt gecreëerd die de angst helpt verlichten. “Er is iets magisch aan het zien hoe de boom langzaam en gestaag groeit. Het herinnert ons eraan dat vooruitgang niet snel hoeft te zijn om betekenisvol te zijn”, voegt ze eraan toe.
Naast de emotionele en sociale impact biedt bonsaitherapie ook fysieke voordelen, vooral voor personen die herstellen van blessures of omgaan met handicaps. De precieze handbewegingen die nodig zijn voor het snoeien, bedraden en vormgeven van bonsaiboompjes verbeteren de fijne motoriek en coördinatie.
“Elke kleine snee, elke buiging van een tak – het is als een zachte training voor je handen en vingers”, zegt dr. Sterriker. “Het is vooral effectief bij revalidatie. Patiënten ontwikkelen kracht en behendigheid terwijl ze zich bezighouden met iets betekenisvols. Bonsaitherapie kan ook worden aangepast voor mensen met een visuele beperking.”
Bonsai voor milieueducatie
In een wereld die worstelt met klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit, ziet Dr. Sterriker bonsai niet alleen als een kunstvorm, maar ook als een krachtig instrument voor milieueducatie en natuurbehoud. Volgens haar gaat het proces van het verzorgen van een bonsaiboom net zo goed over het begrijpen van levenscycli en ecosystemen als over kunstenaarschap.
“Als leerlingen met bonsai bezig zijn, leren ze de complexiteit van het plantenleven waarderen”, legt ze uit. “Ze ontdekken hoe verschillende soorten bomen groeien, wat ze nodig hebben om te gedijen en hoe ze hun gezondheid kunnen behouden. Het is een praktische ervaring die hun verbinding met de natuur verdiept.”
Dr. Sterriker integreert vaak workshops in haar praktijk, waardoor deelnemers zich kunnen verdiepen in duurzaamheidsonderwerpen. “Via bonsai kunnen we praten over waterbesparing, biologisch tuinieren en de waarde van het gebruik van inheemse planten”, voegt ze eraan toe. “Het is een laagdrempelige manier om complexe milieuconcepten tastbaar te maken.”
Een van de cruciale lessen die bonsai ons leert, is het belang van duurzaam leven. “Bonsai leert ons om met de natuur samen te werken in plaats van ertegen”, zegt dr. Sterriker. “Elke beslissing die we nemen – van het kiezen van de grond tot het vormgeven van de boom – heeft impact. Het weerspiegelt hoe onze dagelijkse keuzes het milieu beïnvloeden.”
In een wereld die steeds meer losstaat van de natuur, biedt bonsai een weg terug: een herinnering dat zelfs de kleinste boom de grootste lessen kan bevatten. “Als mensen zien hoeveel zorg er besteed wordt aan het kweken van een bonsai, beginnen ze de bredere impact te begrijpen van het verzorgen van onze planeet”, zegt dr. Sterriker. “Via bonsai hebben we de kracht om de volgende generatie niet alleen te leren bomen te verzorgen, maar ook om diep betrokken te zijn bij en zorg te dragen voor de wereld waarin zij leven.”
somya@khaleejtimes.com
LEES OOK:
Somya Mehta
Somya Mehta is Senior Feature Writer bij Khaleej Times en levert een uitgebreide bijdrage aan de kunst-, cultuur- en lifestylescene van de VAE. Als ze niet verdiept is in schrijven, zul je haar tegenkomen op jacht naar de volgende beste solo-reisbestemming of zich overgeven aan podcast-binges.
