‘Meer aandacht voor onzichtbare daklozen’

Het aantal daklozen is opnieuw toegenomen, schreef Metro vanmiddag op basis van CBS-cijfers. Wilma Vervoort (64) heeft geen eigen huis, maar kiest ervoor om op de huisdieren van anderen te passen. Een levensstijl die haar veel vrijheid geeft, maar ook veel onzekerheid met zich meebrengt. „Ik ben geen probleemgeval, ik heb geen verslavingen of schulden, dus bij de gemeente sta ik achteraan.”

Vijf jaar geleden nam Wilma Vervoort een drastisch besluit: ze zegde haar huurwoning op, verkocht haar bezittingen en koos ervoor om geen vast thuis meer te hebben. Sindsdien woont ze in de huizen van anderen en past ze op hun huisdieren.

Tijdelijke oplossing voor dakloosheid

Wat begon als een tijdelijke oplossing om schulden te voorkomen, groeide uit tot een nieuwe manier van leven. „Ik dacht in eerste instantie: dit doe ik een paar jaar, dan heb ik genoeg gespaard om iets te huren”, vertelt Vervoort aan Metro. „Maar toen kwam corona, en net toen ik mijn omzet weer op de rit had, brak de wooncrisis uit. Nu, vijf jaar later, is de kans dat ik ooit nog aan een woning kom nihil.”

Ze is ingeschreven bij haar zoon, maar daar wonen is geen optie. „Zijn huis is te klein. En voor sociale woningbouw kom ik niet in aanmerking, want er staan tienduizenden mensen op de wachtlijst. Ik ben geen probleemgeval, ik heb geen verslavingen of schulden, dus bij de gemeente sta ik achteraan. Ze zeggen: ‘U bent zelfredzaam’. Maar wat betekent dat eigenlijk? Dat ik altijd maar moet blijven rondtrekken?”

Vrijheid, maar geen zekerheid

Wilma Vervoorts leven als fulltime huizen- en dierenoppas biedt een aantal voordelen. „Ik heb geen vaste lasten meer, wat betekent dat ik met minder geld rond kan komen. Ik pas op huizen in ruil voor onderdak, en vaak op huisdieren, wat ik geweldig vind. En ik ervaar geen sleur meer – ik zie steeds nieuwe plekken en ontmoet verschillende mensen.”

Toch is het niet altijd even makkelijk. „Je moet flexibel zijn en goed kunnen plannen. Mensen met huisdieren willen vooral iemand die lang beschikbaar is en geen eigen dieren meeneemt. En als je wat ouder bent, ben je in het voordeel: mensen vertrouwen erop dat je verantwoordelijk bent en geen wilde feesten organiseert.”

In de loop van de jaren jaren heeft ze een vaste klantenkring opgebouwd. „Ik heb een wachtlijst van hier tot New York. In het hoogseizoen pas ik vaak twee tot vier weken ergens op, maar soms blijf ik tien weken, bijvoorbeeld als mensen een tweede huis hebben en hun hond niet mee kan.” De meeste aanvragen krijgt ze via mond-tot-mondreclame. „Maar ik hoor ook verhalen van mensen die oppassers boeken en die dan niet komen opdagen. Dat zou ik nooit doen – als ik niet kom opdagen, heb ik geen dak boven mijn hoofd.”

De keerzijde van vrijheid

Hoewel zij haar leven positief benadert, ziet ze ook de kwetsbaarheid van haar situatie. „Mensen zeggen weleens: ‘Wilma, je hebt zo’n avontuurlijk leven, dat wil ik ook!’ Maar ik zeg altijd: ‘Denk er goed over na. Het lijkt romantisch, maar dat is het niet altijd’.”

Een van de grootste uitdagingen is het gebrek aan zekerheid. „Wat als ik ziek word? Waar ga ik dan naartoe? En als ik ergens niet terecht kan, wat dan? Ik leef met de dag, wat volgens goeroes en therapeuten heel gezond is, maar soms vraag ik me af: zou ik toch niet meer moeten nadenken over een lange termijnplan?”

Daarnaast is het vinden van een betaalbare woonruimte praktisch onmogelijk geworden. „Ik sta ingeschreven voor sociale huur, maar waarom zou ik een woning krijgen? Er zijn te weinig huizen en ik verdien te weinig voor de vrije sector. Een woning huren van 1400 euro per maand is voor mij onhaalbaar, want in de vrije sector kom je niet in aanmerking voor huurtoeslag. Daar loop ik steeds tegenaan.”

Onzichtbare dakloosheid

Wilma behoort tot een groeiende groep economisch daklozen – mensen zonder vaste woonplek, maar die niet als ‘dakloos’ geregistreerd staan omdat ze niet aan de criteria voldoen die het CBS daarvoor hanteert. Ze krijgt ook geen hulp van maatschappelijke organisaties, zoals het Leger des Heils, ook hierdoor valt zij buiten de statistieken. Helaas is zij geen uitzondering: steeds meer mensen, zelfs hele gezinnen, raken dakloos door het tekort aan huizen.

„We komen niet voor in de CBS-cijfers, omdat we geen psychische problemen hebben, niet verslaafd zijn en niet in de opvang zitten”, zegt Vervoort. „Maar we bestaan wel. Veel mensen reizen van de ene naar de andere slaapplek, werken fulltime en vallen nergens onder een regeling. Er is een hele groep onzichtbare daklozen in Nederland waar niemand over praat.” Metro schreef al eerder over dakloosheid en wat er mis gaat qua bureaucratie.

Ze merkt dat beleidsmakers weinig oog hebben voor deze groep. „Ik ben 64, heb mijn hele leven gewerkt, maar als ik aanklop bij de gemeente, hoor ik: ‘Er zijn mensen die het erger hebben dan u’. Natuurlijk, dat zal best. Maar waarom worden de regels niet versoepeld zodat er meer leegstaande (kantoor)panden omgebouwd kunnen worden tot woningen voor kleine huishoudens? In zo’n gebouw kun je heel veel mensen kwijt.”

Toekomstplannen: doorwerken en blijven bewegen

Ondanks dat de onzekerheid haar soms opbreekt, blijft Wilma positief. „Ik roei met de riemen die ik heb. Mensen zeggen weleens: ‘Je zou je zorgen moeten maken’. Maar ik weet hoe snel het leven voorbij kan zijn. Toen de vader van mijn kind plotseling overleed op zijn 49ste, besefte ik: er kan van alles gebeuren waar je totaal niet op rekent. Sindsdien relativeer ik alles. Je weet niet of je 80 of 90 wordt. Dus zolang ik gezond ben, blijf ik doorgaan.”

Toch hoopt ze uiteindelijk een stabielere woonsituatie te vinden. „Misschien met een aantal vrienden samenwonen, een constructie waarbij we elkaar ondersteunen. Of misschien verdien ik straks genoeg om zelf een huis te huren. Maar tot die tijd blijf ik doen wat ik doe. Ik heb geen spijt van mijn keuze, ik heb een prachtig leven en ontmoet geweldige mensen. Maar ik weet ook: als er niets verandert aan het woonbeleid, zullen steeds meer mensen in dezelfde situatie terechtkomen.”

Voorlopig blijft Vervoort op huizen en huisdieren passen, en laat ze de toekomst op zich afkomen. „Ik ben altijd al een probleemoplosser geweest. Zolang ik gezond ben, los ik dit ook wel op.”

Zoveel vakantiegeld krijg je in 2025

Aantal daklozen opnieuw gestegen, nu 33.000 mensen dakloos in Nederland

Reacties