Militant Dancing in the Wind: The Châtels ‘Typhoon’ heeft pas kracht gewonnen na 38 jaar
En daar gaan ze weer. Battle, onvermoeibaar verblijft tegen de stormkracht die drie brullende windmachines produceert vanaf de rechterkant van het podium. Het is een oneindige strijd, een weerstand tegen ongrijpbare krachten.
In de jaren tachtig werden de choreografieën van Krisztina de Châtel vaak bepaald door obstakels die de dansers dwongen hiermee relatief te verhouden zijn. Die obstakels kunnen allerlei vormen aannemen, met de aarden kust als het bekendste voorbeeld Aarde (1985). Met een grimmige doorzettingsvermogen gingen de dansers van de dansgroep die de naam van de choreograaf droegen keer op keer door.
Meestal waren fysieke, ruimtelijke objecten de uitdaging. Zo niet in Tyfoon. Daarin is de pure energie van de wind ‘de vijand’. De choreograaf geboren in Hongarije maakte dit werk in samenwerking met beeldend kunstenaar Peter Vermeulen. De gloeiende haat dat de Châtel tegen de wind in fietsen was, was een idee dat overeenkwam met het centrale thema van het werk van Vermeulen: afbeelding en geluidsproducerende energie.
In Tyfoon De Châtel toont zichzelf als een topminimalist in haar bewegingstaal. Het is een constante glijden met patronen, geduldig, koppig, dramatisch bijna, terwijl de passages langzaam veranderen. Voltooid vormen ze een langere bewegingsfrase, beginnend met lichamen die overhangen, de armen zijn strak, vuisten – een vaak terugkerend motief in het oeuvre van de Hongaars – kalded. En natuurlijk het eerste half uur zonder windmachines, die onheilspellend zijn aan de zijkant.
Vanuit hun startpositie, Nina Dijkman, Mark Van Drunick, Gabriel Parra Guisado, Juliette Jean en Angelica Villalon bewegen zorgvuldig. In hun zwarte, winddichte overalls met een blauwe riem bevinden zich nog steeds op het voorhoofd, ze zien eruit als vliegers uit de voorbije dagen. Zodra de voeten eenmaal beginnen, zien hun voeten op de grond gelijmd in langzame schuifpassen terwijl ze vooraan en achterover over hun uitgerekte armen zijn gebogen. Direct naar voren gaat het, in Canon Diagonal, dan door de ruimte glijden, om links te hergroeperen, van waar het volgende bewegingsthema wordt gebruikt: knie opgetild, torsedi -out, armen uitgestrekt.
Dit is hoe het een half uur doorgaat, met een energieke gok alsof de tyfoon al is uitgebroken. Maar pas dan de machines aan. Met zwaaiende haar en kostuums die tegen hun lichaam worden geblazen, is de strijd nu echt serieus. De thema’s worden dynamischer, ergens (wanneer?) De handen zijn geopend. Ze kleven met kracht door de hemel, in grote bogen, cirkelen als woedende windmolens en door. Het is een bewegend beeld van vastberaden weerstand die onvermijdelijk associaties oproept. Niet alleen met de oorlog in Oekraïne, maar ook met het verzet dat wordt geleverd tegen ongrijpbare machten van technologie en politiek. “Meer dan ooit leven we in een felle storm. Van Tyfoon Ik wil zeggen dat we moeten blijven vechten voor harmonie, schoonheid en samenhang, in alles wat ons overkomt ”, is een bijbehorende tekst van de Châtel, die deze prachtige herhaling niet kon bijwonen vanwege ziekte. Zonder een pass te veranderen, is het puur formele, consequent uitgewerkte en geaccumuleerde concept een hartkreet geworden voor actuele gebeurtenissen. De Châtels Tyfoon Heeft pas na 38 jaar kracht gewonnen.
