Misdaadkomedie ‘Anora’: deze mot is geen gewone Assepoester

Anora, bijgenaamd Ani, blaast kauwgombellen en bewerkt haar klanten in de naar haar vernoemde Sean Baker-film. Ze geeft lapdances, en soms neemt ze mannen mee naar de VIP-ruimte van de stripclub in Midtown Manhattan waar ze veel geld lijkt te verdienen. Maar op de een of andere manier is het nooit genoeg. Ze heeft niet eens een eigen huis. Ze praat routinematig het geld uit de zakken van familiemannen en jonge bankiers die niet eens bijzonder van het ritueel genieten. Alles hier is transactioneel.

En dan is er op een avond een jonge Rus. Hij huurt haar in om een ​​week lang zijn vriendin te spelen. Het zou het begin van een sprookje kunnen zijn. Het is onmogelijk om het niet te doen Assepoester van Mooie vrouw (1990), waarin Julia Roberts als escorte het hoofd van Richard Gere omdraaide. En Ani en Vanya zijn zo mooi en zo jong en daarom zo tragisch dat je ze hun sprookje wilt geven. Maar dat is waar deze film een ​​paar onverwachte wendingen neemt. Het sprookje mag dan ouderwets zijn, Anora is een heldin van onze tijd. Welbespraakt, beproefd en daardoor niet bang voor de duivel. Maar het gaat allemaal goed verborgen onder bravoure en de ongrijpbaar fotogenieke verschijning van actrice Mikey Madison (onlangs te zien in de geweldige Apple TV+-serie Dame in het meer). Of het nu gaat om extreme close-ups van haar gezicht of om verre totalen, ze is en blijft ongenaakbaar.

Anora is niet de eerste film die Sean Baker (1971) situeert in een omgeving van sekswerkers. Het is een wereld die hem mateloos interesseert sinds hij met zijn vader, advocaat, van New Jersey naar New York reed en het ene na het andere neonreclame voor goedkope pornobioscopen zag oplichten in de toen nogal vervallen 42nd Street. Nergens liggen klatergoud en ellende zo dicht bij elkaar. In Willem Dafoe Het Florida-project (2017) werkt hij zonder uitzondering met onbekende en vaak amateuristische acteurs uit de gemeenschappen die hij portretteert. Er is waarschijnlijk geen mainstream Amerikaanse film waarin zoveel echte erotische dansers de hoofdrol spelen als in Anora.

De meeste van Anora is onvervalste slapstick. Vanya blijkt de zoon te zijn van een schimmige oligarch. Op een dag verschijnen de handlangers van zijn vader voor zijn deur. Hij smeert hem in met olie en Anora gaat op jacht naar hem met een Armeense priester en twee zachtmoedige handlangers. Opnieuw voert hun reis hen langs de locaties waar Vanya en Anora vroeger wild feestten en gelukkig leken, maar nu hun desolate gezichten laten zien. Niets is zo treurig als Brighton Beach, de van oorsprong Russische en Oost-Europese wijk van New York, in de winter.

Zoeken in Anora niet voor diepgang in de karakters of motivaties. Eigenlijk weten we er niets van en dat kan ook de bedoeling zijn. Alles draait om uiterlijk en oppervlak, en hoe we ernaar kijken.

Baker is een groot filmmaker vanwege de menselijke, niet-oordelende manier waarop hij je uitnodigt om een ​​tijdje met zijn personages door te brengen. Maar je kunt zijn films niet waarderen zonder te praten over de stijl en het gebruikte filmmateriaal. Over hoe hij soms met iPhones werkt (zoals in transgender sekswerkdrama Mandarijn uit 2015), of geschoten op korrelig 16 mm (zoals Rode raket uit 2021, met pornoster Simon Rex). Dat maakt ze zo speciaal. Films, voor het grote scherm, vol shots die op een klein scherm niet werken. Voor Anora (wat, zoals we op een gegeven moment in de film horen, zowel ‘eer’ als ‘licht’ betekent) Baker en zijn vaste cameraman Drew Daniels kozen voor 35mm, voor breedbeeld, voor rode en roze accenten in de winterkou. Voor kleine glitters in haar haar. Want soms is het alleen maar klatergoud wat blinkt.