NOS Nieuws•
Het Openbaar Ministerie (OM) gaat verdachten van delicten waarop maximaal zes jaar gevangenisstraf staat vaker zelf bestraffen. Door de koerswijziging zullen verdachten van strafbare feiten als diefstal of vandalisme vaker een boete of taakstraf krijgen, in plaats van een door de rechtbank opgelegde gevangenisstraf. Het OM kan geen gevangenisstraffen geven.
De nieuwe aanpak moet er volgens het OM toe leiden dat rechtbanken meer tijd hebben voor zwaardere strafzaken.
Het OM heeft sinds 2008 de wettelijke bevoegdheid om bij overtredingen en misdrijven waarop maximaal zes jaar celstraf staat, een zogeheten strafbeschikking op te leggen. Toch is het OM naar eigen zeggen “onnodig blijven dagvaarden”. Dat gaat met de koerswijziging nu veranderen.
Volgens Rinus Otte, voorzitter van het college van procureurs-generaal van het OM, draait ongeveer 80 procent van de strafdossiers niet om “zeer ernstige feiten”, maar om zaken waarin de rechter gevangenisstraffen aan verdachten oplegt van hooguit een paar maanden.
“Blijven we in die zaken steevast dagvaarden, dan heeft dat tot gevolg dat men bij de rechtspraak minder ruimte zal hebben voor andere, zwaardere zaken”, zegt Otte.
“Blijven we in die zaken celstraffen vorderen, dan worden de capaciteitsproblemen bij het gevangeniswezen nog groter en lopen de wachttijden nog verder op”. Bovendien hebben korte celstraffen vaak minder effect, zegt het OM.
Belangen van slachtoffers
De Nationale Ombudsman heeft zich in het verleden kritisch uitgelaten over de strafbeschikking. In 2020 stelde de ombudsman dat veel burgers vaak niet weten dat zij bij een strafbeschikking een strafblad krijgen.
Een jaar later waarschuwde de ombudsman dat het OM te weinig rekening houdt met de belangen van slachtoffers als het een strafbaar delict zelf afhandelt, en niet voor de rechter brengt.
Collegevoorzitter Otte zegt dat er een nieuw stelsel van schadevergoedingen in het leven wordt geroepen waardoor slachtoffers sneller worden gecompenseerd, in samenspraak met Slachtofferhulp Nederland.
