Media en Cultuur

Pierre Boulez op 100: Wat is zijn nalatenschap vandaag?

Hij was vaak provocerend en absoluut, alleen om van gedachten te veranderen en zichzelf te tegenspreken met gelijke overtuiging. Laurent Bayle, die Boulez opvolgde in Ircam en Cité de la Musique, en onlangs het boek publiceerde “Pierre Boulez, vandaag” (“Pierre Boulez vandaag”), zei: “Er is geen ideoloog in muziek zoals hij.”

Omdat Boulez zo krachtig was, kon zijn ernst gif zijn voor elke kunstenaar die zich niet aan zijn wereldbeeld hield. Hij minachtte enorme delen van repertoire, tot het punt waar hij koppig lijken, zoals in zijn gebrek aan interesse in werken van Philip Glass en John Adams. Salonen herinnerde zich dat Boulez de carrière van een componist virtueel had beëindigd na het horen van zijn werk, maar hij zei ook dat hij, net als veel van zijn modernistische collega’s, werd aangetrokken tot het “concept van goed en fout” dat Boulez aanbood.

“Het was een ethiek van hedendaagse muziek,” zei Salonen. “Jonge mensen willen het juiste weten, en Boulez was als een moreel baken. Hij kon je het gevoel geven dat je erbij hoorde, alsof je een van de goede jongens was.”

Misschien verrassend, wordt Boulez vaak herinnerd als een warme, slecht grappige aanwezigheid. Ondanks zijn gestalte was hij geen hooghartige maestro. De Franse criticus Christian Merlin, in de zijne Uitstekende maar niet -vertaalde biografie “Pierre Boulez”, beschrijft rondleidingen waarin hij in coach met muzikanten reed in plaats van business class, en in dezelfde hotels bleef.

En er was een vrijgevigheid in zijn laatste daad, als de oprichter en leider van de Academie op het Lucerne Festival in Zwitserland, op de uitnodiging van Haefliger. Niet lang daarna Het festival overnemenHaefliger belde Boulez, die ‘precies wist wat hij wilde doen’, herinnerde hij zich. “En ik waardeer dat dit het was, in plaats van gepolijste symfonieën te creëren of op zoek te gaan naar onmiddellijk succes.”

Boulez schreef relatief weinig muziek. In de set van Deutsche Grammophon neemt zijn catalogus slechts 11 schijven in beslag. Salonen zei dat “we nog te dichtbij zijn” om te weten wat van zijn werken in het repertoire zal blijven, maar sommige zijn kandidaten voor klassiekers. En de meesterwerken kwamen vroeg. Merlin schreef dat met de monumentaliteit van de tweede pianosonate: “De jonge Boulez aarzelde niet om de erfenis van Beethoven aan te nemen: op 22 -jarige leeftijd schreef hij zijn ‘Hammerklavier’.”

Related Articles

Back to top button