Schrijver en antiapartheidsactivist Breyten Breytenbach (85) overleden

In zijn woning in Parijs is de Zuid-Afrikaanse schrijver, schilder en antiapartheidsactivist Breyten Breytenbach overleden. Zijn familie heeft dat bekendgemaakt op Facebook. “Hy is vanoggend vreedsaam in die ouderdom van 85 in Parys (Frankryk) oorlede met sy vrou Yolande aan sy sy.”

Hij publiceerde enkele tientallen boeken, waaronder De ware bekentenissen van een witte terrorist. Dat gaat over de jaren dat Breytenbach in een Zuid-Afrikaanse gevangenis zat, vaak in eenzame opsluiting.

Hij vertrok op zijn twintigste naar Frankrijk uit afkeer van het apartheidsregime. Hij trouwde in Frankrijk met een Vietnamese vrouw waardoor hij niet naar zijn vaderland kon terugkeren. Een huwelijk tussen mensen ‘van een verschillend ras’ was destijds in Zuid-Afrika verboden. Wat zijn terugkeer verder bemoeilijkte was dat Breytenbach zich vanuit Frankrijk inzette tegen de apartheid.

Toen hij Zuid-Afrika in 1975 in het geheim bezocht, werd hij ontdekt en opgepakt. In een proces wegens hoogverraad werd hij veroordeeld tot een jarenlange gevangenisstraf. In 1982 werd Breytenbach onder internationale druk vervroegd vrijgelaten en keerde hij terug naar Frankrijk. Na de afschaffing van de apartheid, begin jaren 90, is Breytenbach geregeld op bezoek geweest in Zuid-Afrika.

In het bericht op Facebook noemt zijn familie hem “een gevierde woordsmid” en “een gezworen tegenstander van apartheid”. De familie schrijft ook dat Breytenbach zich sinds zijn tachtigste op een onderzoekende manier verdiepte in de dood. “Hij heeft de moed gehad om gestalte te geven aan de eeuwige vormloosheid waaruit we voortkomen en waarnaar we ook zeker zullen terugkeren.”

Breytenbach kreeg in Nederland grote bekendheid “door het televisieprogramma Hier is…Adriaan van Dis. De twee schrijvers waren nauw bevriend met elkaar.

Naast romans schreef Breytenbach ook gedichten, vooral in zijn moedertaal Afrikaans.