NOS Nieuws•
Het was een van de verrassende maatregelen die eergisteren naar buiten kwamen: de huren van sociale huurwoningen mogen per 1 juli dit jaar en 1 juli volgend jaar niet omhoog.
Gisteren zei woonminister Mona Keijzer dat ze woningcorporaties compenseert voor die huurbevriezing. En vandaag werd duidelijk om welke bedragen het gaat.
In totaal krijgen corporaties de komende drie jaar 1,1 miljard euro compensatie (270 miljoen in 2026 en 405 miljoen in zowel 2027 als 2028).
‘Druppel op gloeiende plaat’
Dat is volgens de corporaties veel te weinig, omdat ze in diezelfde drie jaar ruim 3 miljard euro mislopen doordat ze de huur niet mogen verhogen. Het compensatiegeld is een druppel op de gloeiende plaat, vindt Aedes, de vereniging van woningcorporaties.
“De huurbevriezingen zetten huurders in de kou”, zegt Aedes-voorzitter Liesbeth Spies. De sociale verhuurders verwachten dat ze tienduizenden geplande nieuwbouwwoningen niet kunnen bouwen, doordat ze geld mislopen.
Minder isoleren en renoveren
Ook kunnen ze minder woningen isoleren of een elektrische warmtepomp geven in plaats van een cv-ketel op gas. “Het is een schoffering voor huurders die geen lagere energierekening krijgen en voor iedereen die wacht op een betaalbare sociale huurwoning”, aldus Spies.
Voor dit jaar had het kabinet eerder nog besloten dat woningcorporaties de huren met gemiddeld 4,5 procent mochten verhogen. Op basis daarvan spraken de corporaties en minister Keijzer af dat de bouw van sociale huurwoningen omhoog gaat: van een kleine 18.000 in 2023 naar 30.000 per jaar. Maar dat wordt nu onhaalbaar, zeggen de corporaties.
Huurders ook boos
De belangenbehartiger van huurders, de Woonbond, was eergisteren nog blij met de huurbevriezing. Vandaag is de bond boos. Want ook de Woonbond vindt dat de corporaties te weinig compensatie krijgen voor het verlies aan huurinkomsten.
“Het is echt een schijntje”, zegt Woonbond-directeur Zeno Winkels. “Alle goede voornemens staan nu op losse schroeven. Dit kabinet verkleint de sociale huursector.” Hij bedoelt dat er nu veel minder gebouwd gaat worden.
Huurtoeslag wordt ‘boodschappenbonus’
De sociale huren mogen dus twee jaar lang niet omhoog. Tegelijk gaan de inkomens van huurders wel omhoog, doordat lonen en uitkeringen ieder jaar stijgen. En daardoor hoeft het kabinet voortaan ieder jaar naar verwachting 500 miljoen minder huurtoeslag uit te keren.
De eerste twee jaar van die besparing van jaarlijks 500 miljoen euro zet de coalitie in als een ‘boodschappenbonus’. Die bonus is in feite een eenmalige verhoging van de huurtoeslag in 2026, die de overheid in totaal 1 miljard kost. Alleen mensen die huurtoeslag ontvangen krijgen dus die ‘boodschappenbonus’.
En vanaf 2027 gaat de huurtoeslag dus weer omlaag. Terwijl de overheid nog steeds jaarlijks rond de 500 miljoen euro minder kwijt is aan huurders.
