Vrouwelijke muzikanten verdienen nog steeds minder dan mannen: hoe zit het daarvan?
Vrouwen blijven ondervertegenwoordigd in de Nederlandse muziekindustrie. De afgelopen vijf jaar is beperkte vooruitgang geboekt. De overgrote meerderheid van professionele muzikanten in Nederland is nog steeds mannelijk, bovendien verdient hij meer.
Dit is volgens een nieuw onderzoek van het auteursrechtorganisatie Bumastemra, dat de rechten van 40.000 Nederlandse muziekmakers beheert. “Als bepaalde groepen structureel onder de weergave blijven, missen we belangrijke verhalen, inzichten en creativiteit”, zegt interim -regisseur Marcel Gelauff in een bijbehorend persbericht. Vijf vragen en antwoorden.
1. Ging de afgelopen jaren niet goed met vrouwen in muziek?
Dat lijkt erop: de grote festivals lijken vrouwen de afgelopen jaren beter en beter te vinden, en meer en meer headliners. In Lowlands -directeur Eric van Eerdenburg 2019 zei: “Als je het hebt over de belangrijkste acts, is de vijver met geschikte vrouwelijke acts gewoon niet zo groot.” Maar dit jaar is Chappell Roan een van hun headliners, heeft Pinkpop Olivia Rodrigo als hoofdact en is geprogrammeerd als headliner bij het beste gehouden geheim EEFje de Visser.
Desalniettemin toont een ander onderzoek door Poplive een onderzoeksproject van onder andere de Erasmus University in Rotterdam, dat zelfs nogmaals in 2024 minder vrouwen Geboekt op de festivals.
2. Wat zijn de resultaten van de Bumastemra -studie?
In 2024 was 16 procent van de leden van Bumastemra vrouwen. Dat is meer dan in 2016, dan was het nog steeds 13 procent, maar dat is aan de lage kant, schrijft de organisatie. Die vijver waar Van Eerdenburg over sprak, wordt niet snel een meer. Onder de jongere muziekmakers zijn de percentages iets hoger: tot en met 18 jaar oud zijn 31 procent vrouwen, en in de groep van 19 tot 25 is 23 procent vrouwen.
3. Is emancipatie in muziek mislukt?
Bumastemra heeft ook een enquête uitgevoerd onder 560 leden, waaruit blijkt dat hoewel vrouwen meer tevreden zijn met de werkomstandigheden dan eerder (39 procent in 2017, 45,6 procent in 2024), maar dat meer dan de helft van de vrouwen het gevoel heeft dat ze harder moeten werken om hun muziek te laten horen. Meer dan een derde voelt helemaal niet serieus genomen. Bijvoorbeeld “omdat wordt aangenomen dat ze geen technische of instrumentele kennis hebben.”
De muziekwereld is daarom de wereld van een man, vindt een overgrote meerderheid van vrouwelijke respondenten. En ze hebben gelijk als het gaat om grote verdieners: in de top 100 hoogste inkomens onder de Bumastemra -leden waren zes vrouwen (twee meer dan in 2016) vorig jaar, en hun aandeel in het totale inkomen was 3 procent.
Van eerder onderzoek In opdracht van het Britse Lagerhuis Het lijkt erop dat discriminatie en seksisme ‘diepgewortelde problemen’ zijn in muziek. Vrouwen ervaren beperkte mogelijkheden in hun carrière, krijgen onvoldoende ondersteuning en hebben te maken met genderdiscriminatie en seksuele intimidatie. Bovendien worden ze systematisch ondergewaardeerd en is er ‘een onevenredige focus op hun uiterlijk’.
4. Is er niets positiefs om te rapporteren over vrouwen in de muziek?
Ja. Het aantal vrouwelijke muziekprofessionals dat rolmodellen van hetzelfde geslacht kan noemen, is gestegen. Dit lijkt erop te wijzen dat er meer vrouwen in de sector zijn, die zichtbaar genoeg zijn om als rolmodel te worden genoemd. En bovendien, hoewel de loonkloof nog steeds aanzienlijk is-neemt het inkomen van vrouwen sneller toe dan die van mannen: het gemiddelde inkomen van de top 100 vrouwelijke leden van Bumastemra steeg met bijna 70 procent. Het aantal vrouwen dat positief reageert op de verklaring ‘hoe ik eruit zie, is belangrijk voor hoe mensen over mij denken als muziekmaker/kunstenaar’ met 10 procent is gedaald – dat was 75 procent.
5. Wat te doen?
Bumastemra roept eerst de ervaringen van mensen met andere genderidentiteiten op. Omdat dit een volgstudie is over de verschillen tussen mannen en vrouwen, zijn andere identiteiten nu niet opgenomen. Er kan ook een combinatie zijn van meerdere vormen van discriminatie op allerlei gebieden.
Bumastemra zegt ook: “streven ernaar om genderstereotypen te breken met elke communicatie -expressie.” Op deze manier moeten denkpatronen en vooroordelen worden aangepakt, bij voorkeur al met de opleiding van kinderen. Dit omvat ook dialoog en beleid met alle geslachten. Marcel Gelauff: “Hoewel de vooruitgang zichtbaar is, is er nog veel werk te doen.”
